Prawo Zamówień Publicznych i procesy, z którymi codziennie mają do czynienia Zamawiający nadal generują wiele pytań. Postanowiliśmy udostępnić dla Was przestrzeń, gdzie co dwa tygodnie możecie pytać o cokolwiek zechcecie — ustawa PZP, platformy zakupowe czy procedury przetargowe.

Dlatego w co drugi piątek miesiąca organizujemy bezpłatny webinar pytań i odpowiedzi dla Zamawiających. Zapraszamy do zapisów!

_____

Poniżej odpowiadamy na przykładowe pytania, które pojawiły się na naszym ostatnim spotkaniu.

Usługa transportu indywidualnego

Usługa transportu indywidualnego. Nie chcemy zawęzić konkurencji, proszę o określenie propozycji warunków udziału w postępowaniu firm transportowych, taksówek, uberów by warunki udziału w postępowaniu by nie zawężały konkurencji.

Odpowiedź:

Warunki udziału w postępowaniu, są narzędziem służącym do określenia tzw. “progu wejścia” czyli pewnego poziomu oczekiwań od wykonawcy odnoszących się do jego właściwości podmiotowej, a który jest dla zamawiającego akceptowalny oraz służyć ma ograniczeniu ryzyka wyboru wykonawcy niezdolnego do wykonania zamówienia publicznego. Należy jednak pamiętać, że zamawiający formułując warunki udziału w postępowaniu powinien zachować niezbędną równowagę pomiędzy swoim interesem polegającym na uzyskaniu rękojmi należytego wykonania zamówienia publicznego a interesem poszczególnych wykonawców, których nie wolno, w drodze wprowadzania nadmiernych, wygórowanych wymagań, eliminować z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia. 

W tym konkretnym przypadku jeżeli ich nie postawimy zgłosi się Pan taxi z 1 szt. dwudziestoletniego samochodu bez klimatyzacji i będzie chciał nas obsługiwać. Raczej nie będziemy zadowoleni ze świadczonej usługi.
Propozycja warunków:

• Klasa samochodu zazwyczaj C lub D. Poniżej link z podziałem na klasy i przykładami samochodów w danej klasie. 

https://pl.wikipedia.org/wiki/Klasa_samochodu#:~:text=kompaktowe%20(klasa%20ni%C5%BCsza,Alfa%20Romeo%20159.

• Samochód wyposażony w klimatyzację
• Kierowca polskojęzyczny? (ryzykowne dla ubera, ale pytanie, czy jest to dla nas wartość).

Brak uzasadnienia podziału zamówienia na części w SWZ

Brak uzasadnienia podziału zamówienia na części w SWZ — jakieś większe konsekwencje czy tylko naruszenie art. 91 PZP? Czy wyjaśnienie w protokole z postępowania będzie trochę mniejszym złem?

Odpowiedź:

Co do zasady Zamawiający wskazuje w dokumentach zamówienia powody niedokonania podziału zamówienia na części zgodnie z treścią art. 91 ust. 2 uPzp. Jeżeli zamawiający tego nie uczynił, może zostać to uznane za uchybienie (brak uzasadnienia nie stanowi o wadzie postępowania). Wyjaśnienie braku uzasadnienia dobrze, żeby się pojawiło, chociaż w innych dokumentach np. notatce lub protokole, szczególnie jeżeli wskaże na nieograniczanie konkurencyjności w MŚP. Zasadniczo należy jednak pamiętać, że zgodnie z ustawą PZP uzasadnienie braku podziału zamówienia na części znaleźć się musi w dokumentach zamówienia, np. SWZ.

A jeśli jeszcze nie generujesz protokołu postępowania na 2 kliknięcia, tak jak 130 jednostek, koniecznie sprawdź generator dokumentów od openNexus!

Wolna ręka a przetarg nieograniczony

Czy jeśli w przetargu nieograniczonym nie złożono ofert na 2 pakiety o wart. ok. 300 tys. zł, to czy można zastosować wolną rękę na podst. art. 214 ust. 1 pkt. 6) ( w postępowaniu prowadzonym uprzednio w trybie PN (…) nie zostały złożone żadne oferty…) Czy jeśli wartość nierozstrzygniętych pakietów jest poniżej progu UE to nie można zastosować wolnej ręki? cd. tej wolnej ręki na nierozstrzygnięte pakiety, bo nie wiem co robić. Mogę już zastosować wolną rękę, czy muszę zastosować tryb podstawowy … i potem dopiero wolną rękę? Jak jest prawidłowo?

Odpowiedź:

Odpowiadając na pierwszą część zapytania, jeśli w przetargu nieograniczonym nie złożono ofert na 2 pakiety o wart. ok. 300 tys. zł, to można zastosować wolną rękę na podst. art. 214 ust. 1 pkt. 6) ustawy PZP. W tym przypadku, jeśli postępowanie było prowadzone w progu unijnym, to dla  zamówienia z wolnej ręki, mimo że wartość unieważnionych części ze względu na brak ofert jest niższa niż próg unijny, należałoby zachować tę samą zasadę względem reżimu procedury tj. zarówno przetarg nieograniczony jak i zamówienie z wolnej ręki procedować w progu unijnym.

Odpowiadając na drugą część pytania można również zastosować metodę ponownego oszacowania wartości części, które zamierzamy udzielić (stosując zasadę tożsamości czasowej) tj. tych które zostały unieważnione (z uwzględnieniem ewentualnych przyszłych zamówień). Jeżeli ich łączna wartość nie przekroczy progu unijnego, można zastosować procedurę krajową tryb podstawowy.

Umowa ramowa

Umowa ramowa — przewiduje zawarcie umowy z 3 wykonawcami-warunki spełnia 2 – zawieram zatem umowę ramową z 2 wykonawcami ?

Odpowiedź:

W art. 281  ust. 2 pkt 16 uPzp oraz 314 ust. 2 pkt 7 uPzp wskazano, że zamawiający podaje w SWZ maksymalną liczbę wykonawców, z którymi zamawiający zawrze umowę ramową, jeżeli zamawiający przewiduje zawarcie umowy ramowej. Jeżeli zatem zamawiający określił, że umowę ramową zawrze z maksymalnie 3 wykonawcami, a liczba wykonawców spełniająca wymagania SWZ jest mniejsza niż 3 to nie ma przeszkód, aby zawrzeć umowę ramową z 2 wykonawcami. 

Wartość ofert złożonych w postępowaniu

Czy jeśli wszystkie oferty (6) złożone w postępowaniu są o połowę niższe od wartości szacunkowej to trzeba wzywać wykonawców do złożenia wyjaśnień rażąco niskiej ceny? Wątpliwości Zamawiającego to nie budzi… ale czy mimo wszystko obowiązkowo wykonawców trzeba wzywać… A co jeśli wartość jednej oferty jest pięć razy wyższa od pozostałych (rażąco wygórowana…) co wpływa na średnią i wszystkie inne należałoby badać RNC… czy trzeba mimo wszystko wzywać wykonawców pozostałych, że mają przedstawić dowody?

Odpowiedź

W doktrynie i orzecznictwie cena rażąco niska definiowana jest jako cena nierealna, niepozwalająca na realizację zamówienia z należytą starannością, wskazująca na zamiar realizacji zamówienia poniżej kosztów własnych wykonawcy, niepozwalająca na wygenerowanie przez niego zysku, znacznie odbiegająca od cen rynkowych innych, takich samych lub podobnych rodzajów zamówień, wskazującą na możliwość wykonania zamówienia poniżej kosztów wytworzenia usługi. Przepis art. 224 ust. 2 pkt 1 co do zasady nakłada na zamawiającego obowiązek wezwania do wyjaśnień wykonawcy, jeżeli cena jego oferty jest niższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej o należny podatek od towarów i usług, ustalonej przed wszczęciem postępowania lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert niepodlegających odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 i 10. Wyjątkiem od wezwania jest zaistnienie takiej rozbieżności, która wynika z okoliczności oczywistych, które nie wymagają wyjaśnienia. Opisywane w pytaniu przypadki mogą zaliczać się do tych wyjątkowych okoliczności. Jak czytamy w opinii UZP oczywistość takich okoliczności oznacza, że wiadomość o nich rozwiewa wszelkie wątpliwości co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów. Z sytuacją taką będziemy mieli do czynienia przykładowo kiedy wartość zamówienia ustalona przez zamawiającego przed wszczęciem postępowania została przeszacowana, tj. ustalona  na znacząco wyższym poziomie niż wynikałoby to z realiów rynkowych, a złożone  w postępowaniu oferty potwierdzają tę sytuację. Takim przypadkiem może być również cena „zbyt wysoka”, która znacząco odbiega od pozostałych ofert i jednocześnie zawyża średnią.

Zapisy umowy konsorcjum

Czy można ingerować w zapisy umowy konsorcjum, jeśli tak to w jakim zakresie i czy taka umowa może być zawarta po TSO?

Odpowiedź:

Zgodnie z art. 59 ustawy Pzp, kopii umowy regulującej współpracę wykonawców ubiegających się wspólnie o zamówienie, zamawiający może żądać przed zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego. Zapisy umowy konsorcjum są kształtowane przez wykonawców, a zamawiający nie może co do zasady ingerować w jej treść ani żądać zawarcia w niej określonych oczekiwanych postanowień. Wyjątek stanowi tutaj określenie przez zamawiającego na podstawie art. 58 ust. 4 ustawy Pzp szczególnych warunków realizacji zamówienia odnoszących się do wykonawców występujących wspólnie. 

Przepisy Pzp nie nakładają na wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia obowiązku zawarcia takiej umowy na etapie ubiegania się o udzielenie zamówienia. Umowa regulująca ich współpracę nie stanowi treści oferty. 

Formuła „zaprojektuj i wybuduj”

Proszę o podpowiedź czy w formule „zaprojektuj i wybuduj” Zamawiający powinien wymagać na etapie złożenia oferty kosztorysu do PFU? W mojej ocenie jest zbędne. Wystarczy jakieś drobne zestawienie zbiorcze kosztów. Kosztorys wymagany byłby dopiero na etapie odbioru dokumentacji projektowej. Proszę o dyskusje nt. temat. Dział zamówień zrobił w formularzu oferty Zbiorcze zestawienie kosztów z podziałem na etap: I – dokumentacja projektowa w wysokości… Etap II – roboty budowlane i gwarancja. Czy w Państwa ocenie to jest wystarczające? Jakie Państwo macie doświadczenie w tym zakresie? Dziękuję za wyjaśnienia 🙂

Odpowiedź:

Obowiązek żądania kosztorysu ofertowego determinuje rodzaj przyjętego sposobu wynagradzania wykonawcy. W przypadku wynagrodzenia kosztorysowego zamawiający musi żądać złożenia wraz z ofertą kosztorysu ofertowego. Takiego obowiązku nie ma przy wynagrodzeniu ryczałtowym. Nic natomiast nie stoi na przeszkodzie, aby w formularzu ofertowym, nawet przy braku żądania kosztorysu, wykonawca musiał uzupełnić bardziej szczegółowe zestawienie kosztów, np. koszt dokumentacji, koszt uzyskania zgód i pozwoleń, koszt robót budowlanych dla poszczególnych branż. Można również zażądać kosztorysu przed podpisaniem umowy czy też na etapie odbioru dokumentacji. 

Tajemnica przedsiębiorstwa — inna perspektywa Zamawiającego i Wykonawcy

Wykonawca, składając ofertę zastrzegł pewne informacje jako tajemnica przedsiębiorstwa. Zamawiający przekazał pismo, że jego zdaniem nie można zastrzec tych informacji. Co może zrobić Wykonawca jeżeli nie zgadza się z argumentacją Wykonawcy? Czy od razu trzeba iść do KIO?

Odpowiedź:

Zastrzegając pewne informacje jako tajemnica przedsiębiorstwa, na barkach wykonawcy spoczywa obowiązek wykazania, iż zostały podjęte przez niego działania mające na celu zachowanie objętych przez niego tajemnicą przedsiębiorstwa informacji w tajemnicy, tj. iż objęte nią informacje nie były dostępne osobom trzecim w normalnym toku zdarzeń, bez żadnych specjalnych starań z ich strony. Obowiązkowa ocena, czy zastrzeżenie informacji, jako tajemnicy przedsiębiorstwa, jest skuteczne, to już obowiązek Zamawiającego. W przypadku, gdy Zamawiający uzna, że informacje zastrzeżone nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa, zobowiązany jest do ich odtajnienia, mając na uwadze zasadę jawności postępowania. Prawidłową praktyką w zakresie odtajniania informacji jest poinformowanie wykonawcy o dokonanej czynności, co pozwoli wykonawcy na skorzystanie ze środków ochrony prawnej, a Zamawiającego ochroni przed ewentualnymi roszczeniami.

Opłaty członkowskie za udział w organizacjach międzynarodowych, umowy za eksploatację artystycznych wykonań

a) Na jakiej podstawie opłaty członkowskie za udział w organizacjach międzynarodowych nie podlegają ustawie Prawo zamówień publicznych. Jaki kod CPV w takim przypadku należałoby zastosować ?

b) Czy umowy za eksploatację artystycznych wykonań i utworów powinny być realizowane w ramach procedury zamówień publicznych ?

Odpowiedź:

a) Wydaje się, że opłaty członkowskie za udział w organizacjach międzynarodowych nie należy traktować jako zamówienie publiczne. Zamówienie publiczne to umowa odpłatna zawierana między zamawiającym a wykonawcą, której przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane. Trudno jednak przyporządkować opłaty członkowskie do któregokolwiek z powyższych rodzajów zamówienia. Ponadto, umowy zawierane na podstawie ustawy Pzp mają charakter umów wzajemnych. W przypadku opłat członkowskich świadczenie (pieniężne) pochodzi tylko od jednej strony (zamawiającego), a w zamian za nie druga strona (organizacja) nie jest zobowiązana do ściśle określonego świadczenia, w postaci usługi, dostawy lub roboty budowlanej.

b) Praktyka zamawiających w zakresie wnoszenia opłat do organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, jest różna. Większa część zamawiających, chcąc uniknąć ewentualnych zarzutów organów kontrolnych, udziela zamówienia w trybie z wolnej ręki, uzasadniając jego udzielenie okolicznością świadczenia dostaw, usług lub robót budowlanych tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn związanych z ochroną praw wyłącznych wynikających z odrębnych przepisów. Należy pamiętać też, że udzielenie zamówienia z wolnej ręki na tej podstawie jest możliwe, jeżeli nie istnieje rozsądne rozwiązanie alternatywne lub zastępcze, a brak konkurencji nie jest wynikiem celowego zawężenia parametrów zamówienia. Zatem dla wartości zamówienia powyżej 130 000 zł, zastosowanie może mieć art. 214 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy Pzp. 

Postępowanie przetargowe na energię elektryczną

Postępowanie przetargowe na energię elektryczną w ramach grupy zakupowej prowadzone przez firmę X (pełnomocnika zamawiających niebędącą jednocześnie zamawiającym):

Informacji do prezesa nikt nie składa…ani firma pełnomocnik ani poszczególni Zamawiający  Umowy z Wykonawcą zawierane są przez poszczególnych zamawiających. 

Rozumiem, że każdy z Zamawiających rejestruje postępowanie na e-zamówieniach i przekazuje tylko informację o udzieleniu zamówienia w swoim zakresie i potem ogł. o wykonaniu umowy?

Odpowiedź:

Wszystko zależy, jak się strony umówią. W zakresie działania pełnomocnika zamawiającego, który przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w imieniu i na rzecz zamawiającego powinno być dokładnie określone, za jakie czynności on odpowiada. Jeżeli czynności te nie obejmują swym zakresem zawarcia umowy o zamówienie publiczne, wówczas umowę zawierają wszyscy zamawiający. W takim przypadku wszyscy zamawiający w równym stopniu będą odpowiedzialni za sporządzenie i publikację ogłoszenia o udzieleniu zamówienia, czy o wykonaniu umowy. Powyższe nie oznacza, że każdy z nich przygotuje ogłoszenie we własnym zakresie. Ogłoszenie winno być jedno, ale wszyscy współzamawiający są odpowiedzialni za jego przygotowanie i przekazanie do publikacji. 

Jeśli mowa o przekazaniu informacji o złożonych ofertach do Prezesa UZP, jest to obowiązek wynikający wprost z ustawy, który winien być spełniony. W opisanym przypadku poprawnym działaniem byłoby przekazanie takiej informacji przez pełnomocnika zamawiającego w imieniu całej grupy zakupowej. 

Zadaj pytanie

Zapraszamy na kolejne spotkanie na żywo już w piątek 1 kwietnia!

Prawo Zamówień Publicznych i procesy, z którymi codziennie mają do czynienia Zamawiający nadal generują wiele pytań. Postanowiliśmy udostępnić dla Was przestrzeń, gdzie co dwa tygodnie możecie pytać o cokolwiek zechcecie — ustawa PZP, platformy zakupowe czy procedury przetargowe.

Dlatego w co drugi piątek miesiąca organizujemy bezpłatny webinar pytań i odpowiedzi dla Zamawiających. Zapraszamy do zapisów!

_____

Poniżej odpowiadamy na przykładowe pytania, które pojawiły się na naszym ostatnim spotkaniu.

Kary umowne

Czy mogę wezwać wykonawcę do zapłaty kar umownych jeśli zamówienie było udzielone bez stosowania ustawy PZP? Czyli czy przepisy ustawy covidowej o zakazie potrącania kar dotyczą również zamówień udzielonych bez stosowania ustawy (kwota była mniejsza niż progi unijne — sektorówka).

Odpowiedź:

Pierwsza część pytania dotyczy kwestii, czy zamawiający ma możliwość wezwania wykonawcy do zapłaty kar umownych, jeżeli zamówienie udzielane było bez stosowania PZP. Przepisy ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.) nie zawierają zakazu dochodzenia zapłaty kary umownej, nie zakazują również podejmowania żadnych działań przez wykonawcę, w szczególności polegających na zapłacie kary umownej. 

Art. 15r 1 ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.) odnosi się wyłącznie do działań zamawiającego polegających na potrącaniu kary umownej z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także na dochodzeniu zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania tej umowy.

Określając zakres zastosowania zakazów zawartych w treści powyższego przepisu ustawodawca wskazał, iż odnoszą się one do umów, o których mowa jest w art. 15r ust. 1 “ustawy covidowej” Przepis ten, z kolei odnosi się do kwestii wzajemnego informowania się o związanych z wystąpieniem COVID-19 trudnościach w realizacji umów w sprawie zamówienia publicznego, w rozumieniu ustawy z 11.09.2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.). 

Na marginesie wskazać należy, że  ustawodawca wprowadził  przepis art. 15r ust. 11 “ustawy covidowej” zgodnie z którym przepisy art. 15r ust. 1-9 stosuje się odpowiednio do umów w sprawie zamówień publicznych wyłączonych ze stosowania przepisów PZP. Analogicznego przepisu nie zawiera art. 15r  “ustawy covidowej” wobec powyższego wykładnia tego przepisu wskazuje, iż ten artykuł nie znajdzie zastosowania do zamówień publicznych do których ustawa PZP nie ma zastosowania.

Ustawa o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami

Czy zamawiający może udzielić zamówienia na termomodernizację budynku, który nie jest wolny od barier architektonicznych w rozumieniu ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, jednak zamawiający nie ma obecnie środków na przebudowę całego wnętrza budynku, aby dostosować go do tych wymagań. Zatem, czy biorąc pod uwagę fakt, iż specyfika zamówienia nie dotyczy ściśle ingerencji w wewnętrzną strukturę budynku zamawiający może udzielić takiego zamówienia, pomimo iż budynek w dalszym ciągu nie będzie spełniał minimalnych wymagań, o których mowa w art. 6 ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami?

Odpowiedź:

Minimalne wymagania dot. dostępności zostały określone w art. 6 u.o.z.d.o. Przepis ten zawiera zamknięty katalog minimalnych wymagań. Należy go, jak również przepis zawarty w art. 4 ust. 3 ww. ustawy, interpretować z uwzględnieniem charakteru przedmiotu udzielanego zamówienia. Jeśli więc, ze względu na charakter przedmiotu udzielanego zamówienia, określenie w treści umowy warunków służących zapewnieniu dostępności nie będzie możliwe, zamawiający nie będzie podlegał obowiązkowi wynikającemu z art. 4 ust. 3 u.o.z.d.o. Zamawiający za każdym razem, udzielając zamówień powinien przeanalizować, czy realizacja zamówienia, jego efekt końcowy, będzie mieć wpływ na dostępność osób ze szczególnymi potrzebami. Jeśli tak, to obowiązkiem zamawiającego będzie uwzględnienie wymogu wynikające z art. 6 u.z.d. Ustawa jest ukierunkowana na to, aby efekt realizacji umowy był dostępny dla osób ze szczególnymi potrzebami. Stąd, jeśli efekt zamówienia publicznego nie ma żadnego związku z ww. dostępnością, to przepis art. 4 ust. 3 u.z.d. do danego zamówienia, nie będzie miał zastosowania. 

Co do samej termomodernizacji budynku, to należy przede wszystkim przeanalizować dokładnie zakres prac, które składają się na przedmiot zamówienia.  W tym przypadku posiłkować się można definicją zawartą w Ustawie z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków. Pojęcie termomodernizacji wskazuje, że “termomodernizacja” to prace obejmujące wszystkie roboty budowlane i instalacyjne, w wyniku których obiekt stanie się bardziej energooszczędny, a więc będzie zużywał mniej energii cieplnej. W jej zakres mogą wchodzić między innymi takie prace jak ocieplenie ścian i dachu budynku, modernizacja systemu grzewczego, usprawnienie systemu wentylacji, a także wymiana drzwi i okien. O ile na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że prace nie zahaczają o kwestie związane z dostępnością dla osób ze szczególnymi potrzebami, to jednak w przypadku takiego elementu prac jakim jest wymiana drzwi należałoby moim zdaniem zastanowić się nad uwzględnieniem wymogów zawartych w art. 6 u.o.z.d.o., chociażby ze względu na ich odpowiednią szerokość dostosowaną do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami. 

Podwyższenie cen przez Wykonawcę

Wykonawca zwrócił się o podwyższenie cen za posiłki o ok. 10%  (umowa na 2 lata na katering zawarta wg „starej ustawy” ma obowiązywać do końca b.r.) powołując się na ustawę covidową,, w związku z powszechnymi podwyżkami wszystkich elementów: kosztów pracy, media, art. żywnościowe. Przesłanki zmiany umowy przewidywały jedynie przesłanki określone w art. 142 ust. 5 (czyli stawka VAT, wynagr. za pracę, ZUS…) oraz art. 144 ust. 1  – zatem czy i jak można podwyższyć wynagrodzenie wykonawcy? Z rozeznania jakie przeprowadziliśmy stawka jaka obecnie funkcjonuje na rynku byłaby wyższa o ok. 4-5 zł  za osobodzień od tej zaproponowanej po podwyżce przez Wykonawcę. W przypadku zerwania umowy, w nowym postępowaniu stawki będą dużo wyższe… Opłaca nam się więc mimo wszystko wyrazić zgodę.

Odpowiedź:

W opisanej sytuacji w pierwszej kolejności można rozważyć skorzystanie z art. 144 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 2004 r. Prawo zamówień publicznych: „zakazuje się zmian postanowień zawartej umowy lub umowy ramowej w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zachodzi co najmniej jedna z następujących okoliczności:  łączna wartość zmian jest mniejsza niż kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 i jest mniejsza od 10% wartości zamówienia określonej pierwotnie w umowie w przypadku zamówień na usługi lub dostawy albo, w przypadku zamówień na roboty budowlane – jest mniejsza od 15% wartości zamówienia określonej pierwotnie w umowie” 

Zmiana umowy w granicach 10% wartości  zamówienia pierwotnie określonej w umowie nie jest obwarowana żadnymi przesłankami, dlatego z tej możliwości zamawiający może zawsze skorzystać. Jedyne, na co należy zwrócić uwagę, to zastrzeżenie, że  zmiany postanowień umownych nie mogą prowadzić do zmiany charakteru umowy.

Jeżeli natomiast zmiana umowy miałaby być dokonana na podstawie ustawy z dnia 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 2095) musi zostać dokładnie przeanalizowana pod kątem treści art. 15 r. Pamiętać należy, że wprowadzenie zmian do umowy na podstawie ”ustawy covidowej” obwarowane jest konkretnymi  przesłankami, ale także obowiązkami m.in. informacyjnymi — strony umowy w sprawie zamówienia publicznego, w rozumieniu ustawy z 11.09.2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1129 ze zm.) – dalej p.z.p., niezwłocznie, wzajemnie informują się o wpływie okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19 na należyte wykonanie tej umowy, o ile taki wpływ wystąpił lub może wystąpić. Strony umowy potwierdzają ten wpływ dołączając do informacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, oświadczenia lub dokumenty, które mogą dotyczyć w szczególności okoliczności wskazanych w ust. 15 r.  pkt 1-6. A zatem strona wnioskująca (w omawianym przypadku wykonawca) ma obowiązek uprawdopodobnienia zaistniałych okoliczności związanych z COVID na wykonanie konkretnego zamówienia oraz przedstawienie dowodów potwierdzających te okoliczności, natomiast zamawiający ma obowiązek zweryfikować i ocenić  przedstawione okoliczności i dowody.

Zadaj pytanie

Zapraszamy na kolejne spotkanie na żywo już w piątek 18 marca!

Immanentną cechą postępowania o udzielenie zamówienia publicznego prowadzącego do wyboru wykonawcy, któremu zostanie udzielone zamówienie są warunki udziału w postępowaniu. Warunki udziału w postępowaniu w zamówieniach publicznych pełnią pomocniczą rolę w procesie wyłonienia takiego wykonawcy, który będzie zdolny realizować przedmiot zamówienia publicznego. 

Zgodnie z przepisem art. 112 ust. 1 pzp zamawiający określa warunki udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, w szczególności wyrażając je jako minimalne poziomy zdolności. Ustęp 2 tej samej jednostki redakcyjnej mówi zaś, że warunki udziału w postępowaniu mogą dotyczyć:

1. zdolności do występowania w obrocie gospodarczym
2. uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o ile wynika to z odrębnych przepisów
3. sytuacji ekonomicznej lub finansowej
4. zdolności technicznej lub zawodowej

Zamawiający określa warunki udziału w postępowaniu w odniesieniu do konkretnego zamówienia, którego zamierza udzielić. Ich treść jest za każdym razem względna, dopasowana do danego zamówienia publicznego i bezpośrednio zależy od zamawianych robót budowlanych, usług czy dostaw, czyli od przedmiotu zamówienia, jego cech charakterystycznych, w tym wartości. 

Należy pamiętać, że mówiąc o warunkach udziału w postępowaniu w zamówieniach publicznych nie można bowiem mówić o abstrakcyjnie rozumianym potencjale wykonania zamówienia bez powiązania z konkretnym świadczeniem, które ma być zrealizowane w ramach wykonania umowy. Dopiero adaptacja przez zamawiającego warunków do potrzeb danego (konkretnego) zamówienia nadaje im treść odpowiednią do tego, aby mogły się stać przedmiotem weryfikacji z punktu widzenia zdolności wykonawcy do wykonania zamówienia.

Jak właściwie, a więc zgodnie z przepisami prawa zamówień publicznych, wykorzystać warunki udziału w postępowaniu dla realizacji celu postępowania? Jak weryfikując zdolność wykonawcy do realizacji  zamówienia publicznego nie naruszyć uczciwej konkurencji i nie doprowadzić do sytuacji, w której o dane zamówienie publiczne będzie mógł się ubiegać ograniczony krąg wykonawców, albo jedynie jeden z nich? O tym wszystkim dowiecie się Państwo z platformy edukacyjnej PrzetargOS.   

Po więcej informacji na temat warunków  w prawie zamówień publicznych zapraszamy na platformę edukacyjną PrzetargOS. Link do rejestracji jest dostępny TUTAJ.

Zanim odpowiemy sobie na tak postawione pytanie, warto zastanowić się chwilę dłużej nad tym czym w ogóle są zasady prawa. Jak możemy zdefiniować pojęcie zasad prawa? Odpowiedzenie sobie na powyższe pytania pozwoli nam na właściwe zrozumienie roli zasad prawa ogólnie, a w szczególności zasad prawa zamówień publicznych. 

Czym są zasady prawa?

Zatem zasady prawa najczęściej definiowane są, jako normy prawne, uznane przez ustawodawcę za szczególnie ważne dla systemu lub jego części.  Zasady prawa są traktowane jako tzw. reguły kierunkowe, a więc wyznaczające, w jaki sposób stosując prawo powinniśmy interpretować przepisy. Zasady prawa pomagają nam ujednolicić kierunek interpretacji. Dzieje się tak dlatego, że oczywiste jest, że ustawodawca nie jest w stanie uregulować i „ubrać” w regulacyjną materię wszystkich potencjalnych stanów faktycznych i problemów, które przyniesie w przyszłości praktyka stosowania prawa.    

Oczywiście, w zależności od tego, jakie kryteria podziału zastosujemy, taki też katalog zasad otrzymamy. Stąd bardzo często, czy to w literaturze przedmiot zamówień publicznych, czy na szkoleniach spotykamy się z większymi lub mniejszymi różnicami w przedstawianiu katalogu zasad udzielania zamówień publicznych.   

Zasady prawa zamówień publicznych, które jak już wyżej wspomnieliśmy pełnią pomocniczą rolę w procesie wykładni przepisów są bardzo pomocne w działalności Krajowej Izby Odwoławczej. Istnienie zasad prawa zamówień publicznych zmniejsza zdecydowanie ryzyko, że poszczególne składy orzekające w Krajowej Izbie Odwoławczej będą w odmienny sposób interpretowały ten sam przepis. Wszystkich Państwa, zainteresowanych działalnością orzeczniczą Izby zapraszamy do śledzenia nowego cyklu wydarzeń, który przygotowaliśmy dla Państwa. To KIOmentarz. Z premierowym odcinkiem tego cyklu można zapoznać się TUTAJ.    

Dlaczego nie należy bagatelizować zasad?

Skoro już mamy wiedzę na temat tego, czym są zasady prawa, a także zasady prawa zamówień publicznych, należy w końcu odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego nie należy, stosując na co dzień przepisy prawa zamówień publicznych, bagatelizować zasad? 

Na ten temat można przeprowadzić bardzo długi wywód, ale chcemy w tym miejscu raz jeszcze wrócić do Krajowej Izby Odwoławczej. Analizując orzeczenia Izby można dojść do wniosku, że naruszenia zasad prawa zamówień publicznych, a wśród nich zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, zasady proporcjonalności, zasady efektywności, zasady jawności, zasady pisemności i języka polskiego, są jednym z najczęstszych powodów aktywności Izby.   

Stąd znajomość zasad prawa zamówień publicznych, które jak to już wcześniej wspomnieliśmy wyznaczają właściwy kierunek interpretacji przepisów prawa zamówień publicznych, jest w stanie zapewnić, w szczególności zamawiającym prawidłowość i zgodność z przepisami prawa zamówień publicznych prowadzonych przez nich postępowań. 

Gdzie szukać wiedzy?

Gdzie szukać informacji na temat tego, jakie są zasady prawa zamówień publicznych i jak je stosować w codziennej praktyce udzielania zamówień publicznych? Zapraszamy na platformę edukacyjną PrzetargOS. Link jest dostępny TUTAJ. 

Czym jest PrzetargOS? Jest dedykowaną platformą szkoleniową dla specjalistów ds. zamówień publicznych opartą na ProcurCompEU. ProcurCompEU jest narzędziem zaprojektowanym przez Komisję Europejską w celu wspierania profesjonalizacji zamówień publicznych. Definiuje 30 kluczowych kompetencji i zapewnia wspólny punkt odniesienia dla specjalistów ds. zamówień publicznych w Unii Europejskiej.

Kurs zawarty na PrzetargOS skupia się na znajomości prawa, elektronicznych zamówieniach, a także kompetencjach miękkich. Kursy są zróżnicowane w zależności od pełnionej przez Ciebie funkcji w organizacji. Więcej na temat tego jak skutecznie budować swoje kompetencje w zamówieniach publicznych razem z PretargOS dowiesz się TUTAJ. 

Zapraszamy!