Opinia UZP w zakresie szacowania wartości zamówień na zakup odczynników do badań
14.11.2022 r. Urząd Zamówień Publicznych opublikował dokument wypracowany przy udziale uczelni wyższych, w zakresie szacowania wartości zamówień na zakup odczynników do badań.
Opracowanie uwzględnia specyfikę pracy środowiska i specyfikę czynności naukowo-badawczych oraz rozwojowych.
Co to jest zabezpieczenie należytego wykonania umowy?
Zabezpieczenie należytego wykonania umowy służy pokryciu roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, a także roszczeń wynikających z zobowiązań wykonawcy wynikających z gwarancji oraz rękojmi.
Tym samym zgodnie z art. 453 Pzp (źródło) zamawiający zwraca zabezpieczenie należytego wykonania umowy w terminie 30 dni od dnia wykonania zamówienia i uznania przez zamawiającego za należycie wykonane. Tutaj należy zauważyć, że pojęcie wykonania umowy odnosi się do okoliczności spełnienia zobowiązania głównego, tj. realizacji dostawy, usług lub roboty budowlanej potwierdzone odpowiednio protokołem, nie zaś do zobowiązań wynikających z udzielonej gwarancji czy też przysługującej zamawiającego rękojmi.
W związku z czym zamawiający może pozostawić na zabezpieczenie roszczeń z tytułu rękojmi za wady lub gwarancji kwotę nie przekraczającą 30% zabezpieczenia. Kwota to, jest zwracana nie później niż w 15 dniu po upływie okresu rękojmi za wady lub gwarancji.
Tak więc funkcją instytucji zabezpieczenia jest umożliwienie zamawiającemu zaspokojenia jego roszczeń wynikłych z niewłaściwego wywiązania się wykonawcy z zobowiązania określonego treścią umowy w sprawie zamówienia publicznego, poprzez pokrycie tych roszczeń z kwoty zabezpieczenia bez konieczności występowania na drogę sądową.
Artykuł 471 Kodeksu cywilnego
Zgodnie z art. 471 Kc (źródło) dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Skutkiem zachowania się dłużnika niezgodnego z treścią zobowiązania jest więc jego odpowiedzialność odszkodowawcza wiążąca się jednocześnie z roszczeniem wierzyciela do naprawienia szkody.
Ile wynosi zabezpieczenie należytego wykonania umowy?
W art. 452 ust. 2 ustawy Pzp ustala się zasadę, że zabezpieczenie ustala się w wysokości nieprzekraczającej 5 % ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy.
Celem tej regulacji jest bardziej świadome określanie przez zamawiających wysokości zabezpieczenia należytego wykonania umowy, w efekcie czego w wielu przypadkach niższe zabezpieczenia pozytywnie wpłyną na płynność finansową wykonawców.
Zamawiający może ustalić także zabezpieczenie w wysokości większej niż 5%, jednak nieprzekraczającej 10% takiej ceny albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, jeżeli jest to uzasadnione przedmiotem zamówienia lub wystąpieniem ryzyka związanego z realizacją zamówienia publicznego, co zamawiający opisał w SWZ lub innych dokumentach zamówienia.
Wnosisz odwołanie lub wniesiono odwołanie do KIO i potrzebujesz pomocy? Sprawdź, co nasi eksperci mogą dla Ciebie zrobić! Poznaj ich ofertę reprezentacji w KIO i umów się na rozmowę! 👇
Charakter żądania wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy
Żądanie wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy ma charakter fakultatywny, więc nie pojawia się tutaj determinanta ustawowa odniesiona do wartości postępowania lub jego charakteru.
Jeżeli zamawiający żąda wniesienia zabezpieczenia, powinien podać co najmniej wysokość żądanego zabezpieczenia przez wskazanie wartości procentowej zabezpieczenia oraz form, w jakich wykonawca może wnieść zabezpieczenie.
Zabezpieczenie należytego wykonania umowy ma na celu wzmocnienie pozycji zamawiającego wobec wykonawcy oraz ochronę przed ryzykiem niewłaściwej lub niedokończonej realizacji zadania przez wykonawcę. Zabezpieczenie to jest określoną sumą pieniędzy lub odpowiednim zobowiązaniem zapłaty tej kwoty, od czego zamawiający uzależnia moment podpisania umowy.
Czym skutkuje brak wniesienia zabezpieczenia?
Brak wniesienia zabezpieczenia skutkuje unieważnieniem postępowania (art.255 pkt. 7Pzp) oraz zatrzymaniem wadium (art. 98 ust.6 pkt.2 lit.b Pzp).
O głównym celu zastosowania zabezpieczenia należytego wykonania umowy, mówi wyrok Krajowej Izby Odwoławczej (Wyrok KIO z 14 maja 2009r. sygn.akt.KIO/UZP 572/09), który uznaje, że w przypadku niewłaściwego wykonani zamówienia, tj. z naruszeniem terminów, warunków, co do przedmiotu zamówienia, zamawiający ma do dyspozycji stosowne środki prawne (m.in. w postaci zabezpieczenia należytego wykonania umowy), wynikające z postanowień umowy oraz przepisów Pzp i Kodeksu Cywilnego, które umożliwiają mu dochodzenie swoich praw od wykonawcy.
Zabezpieczenie, o którym mowa w art. 449 Pzp, jest rodzajem kaucji przekazywanej przez wykonawcę (jako dłużnika) zamawiającemu (jako wierzycielowi) celem ewentualnego zabezpieczenia roszczeń, które mogą powstać w związku z zawartą umową. Instytucja zabezpieczenia umacnia zatem pozycję zamawiającego jako wierzyciela. Zgodnie z art. 449 Pzp zabezpieczenie służy pokryciu roszczeń z tytułu niewykonania oraz nienależytego wykonania umowy w sprawie zamówienia publicznego. Ustawowe zakreślenie celu zabezpieczenia wskazuje, że zabezpiecza ono wszelkiego rodzaju roszczenia służące zamawiającemu w związku z niewykonaniem zobowiązania przez wykonawcę.
Kiedy należy wnieść zabezpieczenie należytego wykonania umowy?
Zabezpieczenie należytego wykonania umowy winno być wniesione najpóźniej przed zawarciem umowy o zamówienie publiczne.
W jakiej formie wnosi się zabezpieczenie należytego wykonania umowy?
Zabezpieczenie może być wnoszone, według wyboru wykonawcy, w jednej lub w kilku następujących formach:
– pieniądzu; – poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, z tym że zobowiązanie kasy jest zawsze zobowiązaniem pieniężnym; – gwarancjach bankowych; – gwarancjach ubezpieczeniowych; – poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Za zgodą zamawiającego zabezpieczenie może być wnoszone również:
– w wekslach z poręczeniem wekslowym banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej; – przez ustanowienie zastawu na papierach wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego; – przez ustanowienie zastawu rejestrowego na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów.
Czy wykonawca może wnieść zabezpieczenie należytego wykonania umowy w formie elektronicznej?
Co istotne, w przypadku gdy wykonawca decyduje się na wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy w formie gwarancji, nie ma ustawowego wymogu wniesienia jego z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, co wiąże się z postacią elektroniczna gwarancji ani też wymogu złożenia jej w oryginale.
Jeżeli zabezpieczenie wniesiono w pieniądzu, zamawiający przechowuje je na oprocentowanym rachunku bankowym.
Czy zabezpieczenie należytego wykonania umowy zwraca się z odsetkami?
Zamawiający zwraca zabezpieczenie wniesione w pieniądzu z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym było ono przechowywane, pomniejszone o koszt prowadzenia tego rachunku oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wykonawcy.
Zamawiający może dokonać częściowego zwrotu zabezpieczenia po wykonaniu części zamówienia, jeżeli przewidział taką możliwość w dokumentach zamówienia, co ma duże znaczenie dla zachowania płynności finansowej wykonawcy realizującego umowę o zamówienie publiczne.
Warto zauważyć, że zamawiający nie zwracając zabezpieczenia wykonania umowy w wymaganym terminie, nie podlega także karom pieniężnym określonym w ustawie Pzp. Nieterminowy zwrot zabezpieczenia należytego wykonania umowy nie stanowi także naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Na zaniechanie zwrotu zabezpieczenia nie przysługują także również środki ochrony prawnej przewidziane w ustawie. W okoliczności braku zwrotu zabezpieczania należytego wykonania będą miały z kolei zastartowanie przepisy art.405 Kc dotyczące bezpodstawnego wzbogacenia się.
Czy można zmienić formę zabezpieczenia należytego wykonania umowy?
W trakcie realizacji umowy, w zasadzie tuż po jej zawarciu, wykonawca może dokonać zmiany formy zabezpieczenia należytego wykonania umowy, na jedną z powyższych form. Formy, w których wykonawca wedle swojego wyboru dokonuje wniesienia zabezpieczenia, mogą być w trakcie umowy zmieniane bez konieczności uzyskiwania zgody zamawiającego. Natomiast zmiana formy zabezpieczenia nie może zostać dokonana z naruszeniem interesów zamawiającego. Powinna zostać dokonana z zachowaniem ciągłości zabezpieczenia i bez zmniejszenia jego wysokości.
Jeżeli okres na jaki ma zostać wniesione zabezpieczenie przekracza 5 lat, zabezpieczenie w pieniądzu wnosi się na cały ten okres, a zabezpieczenie w innej formie wnosi się na okres nie krótszy niż 5 lat, z jednoczesnym zobowiązaniem się wykonawcy do przedłużenia zabezpieczenia lub wniesienia nowego zabezpieczenia na kolejne okresy.
Zabezpieczenie należytego wykonania umowy, a COVID
Co do zasady zamawiający dokonuje potrącenia kar umownych z zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Jednakże jak zostało to określone art. 15r specustawy covidowej (źródło), w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii COVID-19 i przez 90 dni od dnia jego odwołania, zamawiający nie może potrącić kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności.
Nie wolno mu także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania tej umowy. Warunkiem jest, że zdarzenie, w związku z którym zastrzeżono karę, nastąpiło w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii i nie musi być z nim bezpośrednio lub pośrednio związane.
W dniu 24 sierpnia 2022 weszły w życie zmiany uchylające art. 15r1 wskazanej specustawy covidowej. Art. 32 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz niektórych innych ustaw (źródło) wprowadził nowe zasady uprawniające Zamawiających do dochodzenia kar umownych. Zmiany regulują także kwestię przedawnienia roszczeń.
Dochodzenie kar umownych z ZNWU
Obecnie, w przypadku roszczeń, których dochodzenie zostało ograniczone na podstawie art. 15r1 specustawy covidowej i które dotyczyły zdarzeń powstałych:
➣ do dnia 31 grudnia 2020 r., zamawiający może dokonać potrącenia z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jednak nie wcześniej niż od dnia 1 października 2022 r.;
➣ w okresie od dnia 1 stycznia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2021 r., zamawiający może dokonać potrącenia z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jednak nie wcześniej niż od dnia 1 stycznia 2023 r.;
➣ w okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, zamawiający może dokonać potrącenia z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jednak nie wcześniej niż od dnia 1 kwietnia 2023 r.
Sprawdź swoje kompetencje! Uzupełnij krótki test samooceny, który pokaże Ci, jakie obszary są Twoją mocną stroną, a które wymagają dopracowania. Dowiedz się, jakie stanowisko w Zamówieniach Publicznych jest Ci należne zgodnie z posiadaną przez Ciebie wiedzą!
Dzień składania podpisu czy oferty, czyli co definiuje ważność podpisu elektronicznego. Czy podpis ma być ważny na dzień składania oferty czy dzień podpisu?
Jeśli chodzi o ważność podpisu elektronicznego składanego na dokumentach przez wykonawców, należy spojrzeć na to zagadnienie z dwóch perspektyw:
Technicznej – czy podpis elektroniczny był ważny na dzień składania oświadczenia (dzień podpisu) przez wykonawcę?
Formalnej – czy osoba składająca podpis na oświadczeniu na dzień składania oferty miała do tego prawo tj. czy dokument został podpisany przez odpowiednią osobę/dyrektora (patrząc na dane zawarte m.in w KRS)?
Zgodnie z Art. 5. pkt 1. ustawy o podpisie elektronicznym (źródło):
Bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu wywołuje skutki prawne określone ustawą, jeżeli został złożony w okresie ważności tego certyfikatu.
Art. 5. pkt 1. ustawy o podpisie elektronicznym
Warto tutaj również przywołać fragment uzasadnienia Krajowej Izby Odwoławczej do wyroku z 20 października 2020 r. o sygn. akt KIO 2505/20:
Dokument podpisany w okresie ważności certyfikatu upoważniającego daną osobę do jego składania zachowuje swoją ważność również po upływie ważności certyfikatu.
KIO 2505/20
Jeśli dokument przechodzi weryfikację poprawnie oraz spełnia wyżej opisane warunki, zamawiający ma podstawy do uznania tego dokumentu jako poprawnie złożonego. Zalecamy dostosowanie wzorów dokumentów i usunięcie z nich miejsc na pieczątki, podpisy odręczne oraz miejsc na wprowadzanie dat, ale o tym więcej w materiale dotyczącym dostępności cyfrowej tutaj.
Podsumowując podpis, a dokładniej certyfikat podpisu, musi być ważny na dzień jego składania na dokumencie. Przy okazji tego zagadnienie pojawia się kolejne ważne pytanie. Czy wiesz jak zweryfikować podpis, którego ważność certyfikatu się skończyła? Jeżeli nie, to koniecznie obejrzyj instruktaż Zygmunta Kopacza tutaj.
Więcej wiadomości w newsletterze PRZETARGowa.pl. Bądź na bieżąco! 👇
Jak podpisywać umowę w dobie elektronizacji? Czy jeśli umowa była podpisywana na papierze to aneks musi być tak samo podpisany, czy może być elektronicznie?
Ustawa Prawo zamówień publicznych określa, że do zawierania umów o zamówienie publiczne stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Według Kodeksu cywilnego umowa wymaga, pod rygorem nieważności, zachowania formy pisemnej. Forma pisemna to opatrzenie oświadczenia woli własnoręcznym podpisem. Art. 781 § 1 Kodeksu cywilnego (źródło) stanowi z kolei, że do zachowania elektronicznej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Natomiast § 2 określa, że oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej.
Oznacza to, że ustawodawca zrównał wagę podpisu własnoręcznego i podpisu elektronicznego. Z tego dowodzić należy, że każda forma zawarcia umowy czy też aneksu do umowy będzie poprawna. O tym decydują strony umowy. Nie ma zatem żadnych przeszkód, żeby przy podpisaniu umowy zastosować formę pisemną, a przy aneksie formę elektroniczną.
Więcej wiadomości w newsletterze PRZETARGowa.pl. Bądź na bieżąco! 👇
„Kwalifikowana weryfikacja” podpisów elektronicznych to potoczna nazwa walidacji podpisów kwalifikowanych.
Walidacja może dotyczyć TYLKO podpisów kwalifikowanych. Inne podpisy elektroniczne, na przykład podpis osobisty, czy zaufany będą podlegały weryfikacji.
Obecnie w Polsce istnieje tylko jedno narzędzie do walidacji podpisów kwalifikowanych – jest nim WebNotarius.
Czy podpisy kwalifikowane można weryfikować?
Czy podpisy kwalifikowane można zatem weryfikować? Oczywiście, jednak walidacja niesie za sobą pewną wyższość. Przewagą walidacji nad weryfikacją jest niepodważalność wyniku przez organy typu KIO.
WebNotarius potrafi również sprawdzić poprawność podpisów zaufanych i osobistych, jednak przy nich zaleca się weryfikowanie w programach, w których podpisy zostały stworzone:
Aby dowiedzieć się więcej i uporządkować swoją wiedzę o podpisach elektronicznych w zamówieniach publicznych, koniecznie obejrzyj nasz nowy odcinek na kanale PRZETARGowa 👇
Jak POPRAWNIE wykorzystać PODPISY ELEKTRONICZNE W ZAMÓWIENIACH?
W dzisiejszym odcinku postanowiliśmy usystematyzować wiedzę dotyczącą podpisów elektronicznych, a dowiecie się z niego:
– których podpisów możemy używać i w których trybach? – jakie są najczęstsze błędy popełniane przez wykonawców? – w jaki sposób skutecznie sprawdzać poprawność tak złożonych podpisów?
Po obejrzeniu odcinka koniecznie zostaw subskrypcję na kanale PRZETARGowa – to pierwszy krok do poprawnej i bezpiecznej weryfikacji podpisów elektronicznych! 😊
Narzędzie do walidacji podpisów WebNotarius: 👉 KLIKNIJ Narodowe Centrum Certyfikacji (PL): 👉 ZOBACZ Narzędzie do sprawdzania, czy podpis (zagraniczny i nie tylko) jest kwalifikowany: 👉 SPRAWDŹ Przeczytaj nasz artykuł dotyczący niepoprawnego podpisu złożonego przez Notariusza:👉 DOWIEDZ SIĘ! Oprogramowanie do weryfikacji podpisu osobistego: 👉 POBIERZ Link do weryfikacji podpisu zaufanego: 👉 ZWERYFIKUJ Chcesz porozmawiać o platformie zakupowej i walidacji WebNotarius? Skontaktuj się z nami mailowo: 👉 spotkanie@platformazakupowa.pl
00:00 – Wstęp. 01:19 – Wprowadzenie do odcinka. 01:40 – Jakie podpisy dopuszcza ustawa PZP? 03:21 – Oferty i podpisy firm zagranicznych w przetargach. 04:49 – Jak sprawdzić podpis elektroniczny? 06:07 – Jak sprawdzić, czy podpis jest kwalifikowany? 08:18 – „Dziwne” rodzaje podpisów elektronicznych. 10:40 – Błędny certyfikat na podpisie notariusza. 11:58 – Błędny certyfikat na podpisie lekarza. 13:07 – W jaki sposób weryfikować podpis zaufany, osobisty? 14:46 – Walidacja a weryfikacja podpisu kwalifikowanego, narzędzia zaufane i kwalifikowane. 18:48 – Jak zdobyć kwalifikowany walidator podpisów kwalifikowanych? 20:52 – Zakończenie.
Podpisy elektroniczne nie muszą być Twoją bolączką! Sprawdź najbezpieczniejszą i niepodważalną przez KIO, kwalifikowaną weryfikację przez WebNotarius! 👇
Wykonawca w przetargu nieograniczonym z podziałem na części, po wyborze ofert najkorzystniejszych odmówił podpisania umowy w zakresie jednej z części. Zaoferowany przez Wykonawcę produkt jest już niedostępny. Co Zamawiający może w tej sytuacji zrobić?
W przypadku, gdy wybrany wykonawca uchyla się od zawarcia umowy, to Zamawiający ma dwie drogi.
Dokonać ponownego badania i oceny ofert, spośród ofert pozostałych w postępowaniu oraz wybrać ofertę najkorzystniejszą. Unieważnić postępowanie. O tych dwóch możliwościach mówi art. 263 ustawy Pzp.
Oznacza to, że zamawiający ma dowolność w podejmowaniu działań. Może unieważnić postępowanie na podst. art. 255 pkt 7 ustawy Pzp, jeśli nie chce wybierać kolejnej oferty. Może jednak zdecydować się na dokonanie ponownego badania i oceny ofert. Należy stworzyć ranking ofert, nie uwzględniając w rankingu oferty wykonawcy pierwotnie wybranego, który uchylił się od zawarcia umowy. Następnie wezwać wykonawcę, który w wyniku powtórzonych czynności uplasował się na pierwszym miejscu, do złożenia podmiotowych środków dowodowych, o ile były wymagane, a następnie dokonać wyboru jego oferty.
Więcej wiadomości w newsletterze PRZETARGowa.pl. Bądź na bieżąco! 👇
Konstrukcja przepisów prawa dla przeciętnego człowieka to czarna magia i szarlataństwo. I to na wielką skalę. Wielu praktyków nie zawsze sobie radzi, ze zrozumieniem, bo się zakręcili jak słoik z interpretacją po przeczytaniu wiele innych komentarzy i zrobił się mętlik.
Jest kilka żelaznych zasad, które pozwolą na spokojną, rzeczową i konstruktywną pracę z ustawą. Każdą (ustawą).
Prawo zamówień publicznych – początki
Ustawa, która najbardziej jest bliska w postępowaniach przetargowych to Prawo zamówień publicznych. Znana od prawie trzech lat (opublikowana we wrześniu 2019 r.). Vacatio Legis skończyło się pod koniec kolejnego roku (2020). Panika z prowadzeniem postępowań na przełomie lat 2020/2021 sięgała gwiazd. Problemem nie była sama ustawa a jej interpretacja, brak ściąg (komentarzy), określono w niej jakieś nowe tryby, zmieniono numerację artykułów, mało tego, z ponad 200 okazało się, że nowa ustawa ma ich ponad 600! Nic tylko uciekać z obłędem w oczach i krzykiem na ustach. Ale jak pierwszy kurz opadł, wszystkie niepotrzebne włosy powychodziły z głowy, a na dodatek opadły pióra, to nadszedł czas wyjaśnić jak czytać ustawę, aby nie przysparzała kolejnych siwych włosów na głowie i nie robiła zamieszania.
Jaka powinna być ustawa?
Ustawa ma wskazać kroki działania, kolejność wykonywania czynności, mimo że pewne zapisy są rozsiane po ustawie jak mak po polu. Bez względu na to wszystko, warto zapoznać się z jej przepisami na tyle dobrze, aby szybko pogrupować sobie pewne informacje. Ustawa jak ustawa, przepisy niczym recepta na szczęście, warto wiedzieć, jak je znaleźć i się cieszyć szczęściem (ustawą).
Wiele artykułów ustawodawca napisał takim językiem, że nawet erudyta przeciera oczy ze zdumienia a w duchu pyta „o co chodzi?”. W sumie o wszystko i o nic.
Ważną informacją jest próba zrozumienia ustawodawcy, w jakim celu umieścił tak wiele informacji niemalże w każdym przepisie. Z bardzo prostej przyczyny. Ustawa to zbiór przepisów. I istotnym wyrazem w poprzednim zdaniu jest słowo „zbiór”. Tam ma być wszystko napisane tak, aby każdy zamawiający i każdy potencjalny wykonawca miał konkretną wskazówkę. Odpowiedź związaną bezpośrednio z jego postępowaniem.
Czy ustawę można czytać, jak książkę?
Czytając poszczególne artykuły nie można tego czynić jakby się czytało jakąkolwiek książkę. Bo ustawa to nie jest książka, to tylko zbiór wskazówek, jak osiągnąć cel bez łamania przepisów prawa. Jeżeli dokładnie studiuje się takie rzeczy, czytając milion razy te same zdania, zaczyna się coś tam wyłaniać z mgły. Staje się czytelne, zrozumiałe i wbrew pozorom bardzo proste. Wiele wyrazów wskazanych w artykule ustawy na pierwszy rzut oka wydaje się tylko pustymi słowami, które komplikują dany artykuł ustawy. Nic bardziej mylnego. W ustawie przeczytamy:
„Ofertę lub wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu…”
lub „ w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub konkursie…”.
Działaniem ustawodawcy było scalenie wszystkiego, co się da, jeśli kroki postępowania były jednakowe.
Jak to czytać?
Zatem jak to czytać: jeżeli procedura jest trybem (obojętnie jakim), a nie konkursem, to wykreśla się w głowie, w każdym artykule słowo „konkurs” po pierwsze dlatego, że akurat ten krok jest identyczny w postępowaniu „trybowym”, jak i w konkursie, a po drugie ten krok jest wymagany w postępowaniu, który będzie (lub jest) prowadzony i nie jest konkursem jako takim. Tak samo należy czytać w przypadku pierwszego cytatu:
„Ofertę lub wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu..”
No i znowu, jeżeli decyzja zapadła, że będzie prowadzone postępowanie o udzielenie zamówienia, a nie konkurs, to dalej decyzją zamawiającego (w oparciu o konkretne wskazania w ustawie) wybiera tryb tego postępowania. Sprawdza, które wytyczne w ustawie w pełni dają możliwość przeprowadzenie postępowania w takim, a nie innym trybie.
Jest dokonany wybór i tu ustawodawca przewidział, że jeżeli zamawiający wybierze jeden z trybów konkurencyjnych dla postępowań powyżej progów unijnych (przetarg nieograniczony lub ograniczony) to kroki do przejścia są trochę inne. Przetarg nieograniczony jest postępowaniem jednoetapowym, zatem nie ma możliwości złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.
I dokładnie odwrotnie jest w przetargu ograniczonym: aby prawidłowo wykonawca mógł złożyć ofertę, musi uzyskać zgodę na jej złożenie. Czyli najpierw składa wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, a następnie po otrzymaniu zaproszenia od zamawiającego składa ofertę.
Istotny jest tryb
A zatem jeżeli zamawiający wyznaczy (ustali, wybierze), w jakim trybie będzie prowadzić dane postępowanie, to w artykułach w ustawie Prawo zamówień publicznych pomija się te słowa, które w żadnej mierze nie pasują, nie mają nic wspólnego z wybranym trybem. Wtedy każdy przepis jest wyjątkowo jasny.
Niby proste, ale nie aż tak jakby się wydawało. Bo czyż nie widać innych pułapek w ustawie? No widać, i co dalej? Jak to przenieść do specyfikacji? Jak skonstruować specyfikację, aby każdy potencjalny wykonawca zrozumiał nie tyle opis przedmiotu zamówienia, który jest najbardziej analizowany przez nich, to jeszcze wskazać całą procedurę składania ofert, dokumentów, potwierdzeń?
Co jest największą bolączką Zamawiającego?
Największą bolączką zamawiającego jest bezmyślne przepisywanie treści ustawy, które nie mają nic wspólnego z danym postępowaniem. Przykładów jest mnóstwo, wręcz można by napisać książkę pt; „błędy w zamówieniach publicznych, których popełniać nie należy”. Podejrzewam, że po kilku latach książka ta mogłaby konkurować z encyklopedią Britannica. Pod względem ilości tomów oczywiście.
A co do konkretnych błędów. Jaki jest sens pisać, że „zamawiający nie przewiduje obowiązku zatrudnienia osób skierowanych do realizacji zamówienia na podstawie art. 95 ustawy Pzp” (źródło), jeżeli postępowanie dotyczy dostaw? Jaki jest sens pisania w specyfikacji o możliwości składania (wymienia formy) wadium, jeżeli zamawiający nie przewiduje w tym postępowaniu zabezpieczenia oferty wadium? To samo dotyczy zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Takie działania nie mają żadnego sensu. To dalsze opisy kiedy, w jaki sposób i w jakim terminie zamawiający zwróci, nie zwróci wadium lub zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Jest to tylko stratą czasu, niepotrzebnym rozpisywaniem specyfikacji.
Aby nie tracić więcej czasu, oblicz najważniejsze terminy do postępowania z kalkulatorem! 👇
Budowa specyfikacji jest wskazana w ustawie. Wręcz wypunktowana. Ale, litości, to tylko wykaz, dlatego jeżeli jakiś punkt nie dotyczy tego postępowania, wystarczy w jednym zdaniu określić, że Zamawiający nie przewiduje, nie oczekuje, nie zamierza, nie będzie. Zależnie od konstrukcji zdania. Nie bądźmy służbistami. Nie tędy droga.
Specyfikacja ma być zrozumiała, a nie zawierająca wszystkie artykuły. Oczywiście kontrola postępowania to brak zrozumienia kontrolującego, bo przecież to ma być tak i tak, a nie tak jak chce zamawiający. No różnica jest znacząca, to zamawiający jest gospodarzem postępowania, jego zadaniem jest przygotować wszystko tak, aby postępowanie było jasne, precyzyjne, skierowane do określonej grupy wykonawców. Mimo że każde postępowanie ma być dostępne dla wszystkich „potencjalnych” wykonawców.
Warto pamiętać, że zawsze w pierwszej kolejności jest ograniczenie konkurencji w postaci opisu przedmiotu zamówienia. Bo trudno wymagać, aby dostarczenie określonych produktów mogła wykonać firma produkująca coś kompletnie innego. Po drugie, kolejnym ograniczeniem konkurencji jest określenie warunków udziału w postępowaniu. Nawet wskazując minimalne, zawsze znajdzie się wykonawca, który nie spełnia nawet tych minimalnych wymagań i niestety trzeba przyznać, że jest to nomen omen ograniczenie konkurencji. Nie ma sensu rozpisywać się w tym zakresie, bo nie tego dotyczy temat.
Elektronizacja w całym procesie
Największą bolączką zamawiających jak i wykonawców jest ograniczenie wiedzy dotyczącej elektronizacji procesu przygotowania i skutecznego podpisania oraz złożenia dokumentów w postępowaniu. Ale to już wina zapisów w ustawie, ponieważ kilka określeń wskazanych przez ustawodawcę, do tego naleciałości z poprzedniej ustawy i konieczność zmiany myślenia, spędza sen z powiek wykonawcom i powoduje irytację zamawiających.
Wystarczy to dobrze opisać w specyfikacji, tak, jakbyśmy tłumaczyli komuś, kto nie rozumie w ogóle niczego. Używanie prostych zdań, prostych słów nie jest zabronione w ustawie, jest wręcz pożądane. Piszmy specyfikację tak, aby każdy mógł ją zrozumieć, nawet kilkulatek. Nie będzie niepotrzebnych pytań od wykonawców, niedomówień, braku informacji. Bez obaw o przesuwanie terminu składania ofert, opóźnienia (przy ciągłym deadline) w realizacji zamówienia. Oczywiście są sytuacje, których nie jesteśmy w stanie przewidzieć, ale nic nie stoi na przeszkodzie uwzględnić to co jest naprawdę najważniejsze.
Istota słowa „istotnych”
Co prawda o ile w poprzednim stanie prawnym specyfikacja zawierała w swojej pełnej nazwie słowo „istotnych”, to w obecnym stanie prawnym już nie funkcjonuje. No i znowu pojawia się problem. Bo skoro w poprzednim stanie prawnym w specyfikacji musiały być wszystkie „istotne” informacje, tak obecnie nie wiadomo, czy mają być „wszystkie”, czy tylko „wybrane”.
Istotność w odróżnieniu od ogólnej zawartości różni się tym, że daje możliwość wyboru. Zatem zamawiający konstruując zapisy w specyfikacji, powinien (uważam, że musi) pisać to, co jest ważne. Zaśmiecanie niepotrzebnymi informacjami tylko irytuje wykonawców, bo zabiera to niepotrzebnie czas na czytanie (o ile w ogóle wykonawcy to czytają).
Często wiele informacji w specyfikacji jest powtarzanych kilka razy. Po co? Nie wiem. Zachodzę w głowę, czy to dlatego, że zamawiający zapomina, czy przez zwykłe przeoczenie, lub też dostał wytyczne, że ma być dużo. Specyfikacja to nie szafa na damskie obuwie! Tu nie ma kolorów, fasonów i rodzajów z uwzględnieniem pogody… Ma być prosto, konkretnie i zrozumiale.
Rutyna w zamówieniach jest zgubna
Prowadzenie postępowania to nie jest czekanie, aż oferty spłyną, to nie jest „zaznacz”, „kopiuj”, „wklej”. Każde postępowanie to nowy rozdział, a nawet nowa książka. Nie ma sensu powielać tych samych zdań. Bo rutyna jest zgubna. Osobiście polecam napisać, iść spać, dać komuś do przeczytania, kto kompletnie nie rozumie systematyki tematu, niech oceni, jak rozumie tekst.
Wiadomo, ustawa to tylko zbiór przepisów, ale do każdej ustawy są inne ustawy, kodeksy, akty wykonawcze. A ten biedny zamawiający musi wszystko połączyć w jeden dokument o cudnej nazwie „Specyfikacja Warunków Zamówienia”. Ilość norm, które musi uwzględnić, prowadzi do palpitacji serca…
Merytoryczni chcą gwiazdki z nieba za cenę ołówka, najlepiej na wczoraj, i to koniecznie w kolorze amarantowym z gumką, która pachnie bzem. Jak wiadomo, mając opis przedmiotu zamówienia, można pisać dalej, co jak i kiedy, ale czy aby na pewno? Nie. Wracając do tematu przewodniego, czytanie ustawy jest proste. Jeśli wiadomo, jak to czytać.
Obliczanie terminów do postępowania też jest proste! Z asystentos.pl policzysz je szybko, BEZBŁĘDNIE i za darmo! KLIKNIJ! 👈
Opinia prawna Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych: 07.11.2022 r. Urząd Zamówień Publicznych opublikował opinię dotyczącą zmiany umowy na sprzedaż energii elektrycznej. Opinia wydana w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku (Dz. U. poz. 2243)
Opinia Prezesa UZP wskazuje podstawy zmiany umowy na sprzedaż energii elektrycznej. Dotyczy również umowy kompleksowej, w związku z przepisami ograniczającymi wysokość cen energii elektrycznej.
Analiza dotyka przepisów ustawy, które z uwagi na podmiot zawierający umowę, mogą wiązać się z problematyką podstaw prawnych zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Atak (DDOS) z zewnętrznych serwerów na infrastrukturę Platformy e-Zamówienia
Urząd Zamówień Publicznych na swojej stronie internetowej informuje, że od godziny 09:07 w dniu 07 listopada 2022 r. ma atak (DDOS) z zewnętrznych serwerów na infrastrukturę Platformy e-Zamówienia.
Aktualnie podejmowane są niezbędne działania mające na celu przywrócenie prawidłowości działania Platformy.
