Facylitacja. Facyli … co? Tak niestety w ostatnim czasie reagowała większość moich rozmówców, którym zadawałem pytanie o ich stan wiedzy na temat facylitacji. Ten stan rzeczy skłonił mnie mnie do odbycia rozmowy z Agatą Brataniec na temat facylitacji.
Agata jest facylitatorką, trenerką biznesu, menedżerem z ponad 15-letnim doświadczeniem. Na swojej drodze zawodowej doświadczyła energii pracy w organizacji pozarządowej, poznała też smak pracy korporacyjnej.
Efektem tej rozmowy stało się kolejne nagranie w cyklu podcastów www.przetargowa.pl Bardzo szybko podczas Naszej rozmowy doszliśmy do wspólnego wniosku, że człowiek jest kluczowy w rozwoju każdej organizacji,bez znaczenia czy mamy do czynienia z korporacją działającą w biznesie, czy urzędem gminy w małej miejscowości.
O czym jeszcze rozmawialiśmy z Agatą? Wspólnie staraliśmy się odpowiedzieć na pytanie, kto może skorzystać z pomocy facylitatora? Zastanawialiśmy się, jak wykorzystać facylitację dla osiągnięcia własnego rozwoju zawodowego i osobistego?
Odpowiedzi na jakie jeszcze pytania poszukiwaliśmy? Zapraszam do wysłuchania zapisu Naszej rozmowy. Agacie dziękuję za niezwykle inspirującą rozmowę!
Samorząd terytorialny w Polsce zgodnie z ustawą zasadniczą wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. W tym jednym, krótkim artykule wyrażono domniemanie kompetencji samorządu terytorialnego stanowiące tym samym o jego istocie. Jest nią podejmowanie tych spraw oraz zadań, które są najbliższe każdej wspólnocie samorządowej.
Samorządy terytorialne w Polsce, podobnie jak wiele innych obszarów i aktywności Naszego życia zostały dotknięte skutkami pandemii COVID-19.
Na temat wyzwań dla samorządu terytorialnego w czasach po pandemii rozmawiałem z Andrzejem Raszkowskim, profesorem Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu oraz Hochschule für Technik und Wirtschaft Dresden, ekonomistą, trenerem biznesu, doradcą strategicznym, wykładowcą na studiach Executive MBA.
Profesor Andrzej Raszkowski posiada wieloletnią praktykę w obszarze usług konsultingowych, opracowywuje m.in. strategie rozwoju samorządów, programy rewitalizacji, studia wykonalności, raporty badawcze, projekty doradcze, prowadzi szkolenia. Współpracował w ramach ww. obszarów specjalizacji m.in. z PwC Polska, Kantar Millward Brown, Aviva, Asseco Poland, BNY Mellon, NobleProg, NetworkedAssets, Fundacją Rozwoju Demokracji Lokalnej, Karkonoską Agencją Rozwoju Regionalnego, PM Group, Mediator Group, Wroconsult, Fundacją Razem oraz ponad 60 samorządami.
Jakie wyzwania czekają samorządy terytorialne w Polsce w czasie powolnego wychodzenia z pandemicznej rzeczywistości?
W jaki sposób pandemia COVID-19 zmieniła scenariusze rozwoju samorządów w Polsce?
Na ile głębokie zmiany w obszarze elektronizacji dokonują się właśnie w polskich samorządach?
Czy pandemia COVID-19 nie pogłębiła i tak już istniejących problemów ze zrównoważonym rozwojem i znanymi od lat dysproporcjami między dużymi metropoliami, a średnimi i małymi miastami w Polsce?
Na ile silnym bodźcem rozwoju polskich samorządów w ciągu kilku najbliższych lat będą fundusze unijne?
Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziecie Państwo w poniższym podcaście.
W niniejszej publikacji stanowiącej ostatnią – trzecią część cyklu poświęconego Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej jako „SWZ” lub „Specyfikacja”) przyjrzymy się elementom SWZ w nowym trybie prowadzenia postępowań w przetargach krajowych, tj. w trybie podstawowym. Uzupełniająco odniesiemy się jeszcze do SWZ w przetargu krajowym prowadzonym w trybie negocjacji bez ogłoszenia.
Tryb podstawowy
Tryb podstawowy występuje w trzech wariantach. W zależności od wariantu wybranego przez Zamawiającego będą występowały inne dokumenty postępowania i na innym etapie będzie udostępniany SWZ.
Warianty prowadzenia postępowania w trybie podstawowym mogą być następujące:
Wariant I.
Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę bez przeprowadzenia negocjacji.
Wariant II
Zamawiający może prowadzić negocjacje w celu ulepszenia treści ofert, które podlegają ocenie w ramach kryteriów oceny ofert, o ile Zamawiający przewidział taką możliwość, a po zakończeniu negocjacji Zamawiający zaprasza Wykonawców do składania ofert dodatkowych.
Wariant III
Zamawiający prowadzi negocjacje w celu ulepszenia treści ofert, a po zakończeniu negocjacji zaprasza wykonawców do składania ofert ostatecznych.
Wariant I i II
Specyfikacja jest przygotowywana i udostępniania przez Zamawiającego na stronie internetowej prowadzonego postępowania od dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych.
[rml_read_more]
Co musi zawierać SWZ w wariancie I i II zgodnie z przepisami Pzp?
Lp.
SWZ zawiera – co najmniej:
Sprawdź czy przygotowanym dokumencie jest zawarty ten element [√ ]
1.
Nazwę oraz adres Zamawiającego, numer telefonu, adres poczty elektronicznej oraz strony internetowej prowadzonego postępowania
2.
Adres strony internetowej, na której udostępniane będą zmiany i wyjaśnienia treści SWZ oraz inne dokumenty zamówienia bezpośrednio związane z postępowaniem o udzielenie zamówienia
3.
Tryb udzielenia zamówienia
4.
Informację, czy Zamawiający przewiduje wybór najkorzystniejszej oferty z możliwością prowadzenia negocjacji UWAGA: Dotyczy wariantu II
5.
Opis przedmiotu zamówienia UWAGA: Co do zasady w samym dokumencie Specyfikacji zamieszcza się skrócony opis przedmiotu zamówienia, ogólny opis, natomiast w zależności od przedmiotu zamówienia – dostawy, usługi, roboty budowlane – szczegółowy opis przedmiotu zamówienia stanowi odrębny dokument często również z dodatkowymi załącznikami. Opis przedmiotu zamówienia może również zostać zamieszczony w projektowanych postanowieniach umowy w sprawie zamówienia publicznego
6.
Termin wykonania zamówienia UWAGA: Termin ten powinien być wskazany w dniach, tygodniach, miesiącach lub latach, chyba że wskazanie daty wykonania umowy jest uzasadnione obiektywną przyczyną
7.
Projektowane postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego, które zostaną wprowadzone do treści tej umowy UWAGA: Co do zasady Zamawiający w osobnym załączniku do SWZ zamieszczają wzór umowy
8.
Informacje o środkach komunikacji elektronicznej, przy użyciu których Zamawiający będzie komunikował się z Wykonawcami, oraz informacje o wymaganiach technicznych i organizacyjnych sporządzania, wysyłania i odbierania korespondencji elektronicznej UWAGA: Pamiętaj o rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie (Dz. U. z 2020 r. poz. 2452)
9.
Informacje o sposobie komunikowania się Zamawiającego z Wykonawcami w inny sposób niż przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, w tym w przypadku zaistnienia jednej z sytuacji określonych w art. 65 ust. 1 pzp, tj. odstąpienia od obowiązku użycia środków komunikacji elektronicznej, art. 66 pzp, tj. wymagania narzędzi, urządzeń, formatów plików, które nie są ogólnie dostępne i art. 69, tj. wymagania sporządzenia ofert w przetargu na roboty budowlane przy użyciu narzędzi elektronicznego modelowania danych budowlanych UWAGA: Należy pamiętać o możliwości zastrzeżenia przez Zamawiającego zachowania poufnego charakteru informacji przekazanych Wykonawcy w toku postępowania o udzielenie zamówienia (art. 18 ust. 4 Pzp)
10.
Wskazanie osób uprawnionych do komunikowania się z wykonawcami UWAGA:Należy pamiętać o poinformowaniu w ogłoszeniu o zamówieniu lub SWZ o obowiązku informacyjnym wynikającym z RODO związanym z pozyskiwaniem danych osobowych przekazywanych przez Wykonawcę, ograniczeniach w skorzystaniu z prawa do sprostowania lub uzupełnienia danych osobowych, ograniczeniach w zgłoszeniu żądania ograniczenia ich przetwarzania (art. 19 pzp)
11.
Termin związania ofertą
12.
Opis sposobu przygotowania oferty UWAGA: Pamiętaj o: formie oferty zastrzeżonej pod rygorem nieważności (art. 63 pzp), rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie (Dz. U. z 2020 r. poz. 2452) możliwości dopuszczenia złożenia oferty m.in. w jednym z języków powszechnie używanych w handlu międzynarodowym (art. 20 ust. 3 i 4 pzp)
13.
Sposób oraz termin składania ofert
14.
Termin otwarcia ofert UWAGA: Otwarcie ofert nie musi być publiczne (art. 266 w zw. z art. 222 pzp)
15.
Podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 108 pzp, tj. obligatoryjne podstawy wykluczenia
16.
Sposób obliczenia ceny
17.
Opis kryteriów oceny ofert, wraz z podaniem wag tych kryteriów, i sposobu oceny ofert UWAGA: Pamiętaj o postanowieniach zamieszczonych w art. 241 – 251 pzp (art. 266 w zw. z art. 241 – 251 pzp)
18.
Informacje o formalnościach, jakie muszą zostać dopełnione po wyborze oferty w celu zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego
19.
Pouczenie o środkach ochrony prawnej przysługujących Wykonawcy UWAGA: Pouczenie o przysługujących Wykonawcy środkach prawnych opisanych w Dział IX pzp spełnia przedmiotowy wymóg. Nie ma potrzeby przepisywania do SWZ treści pzp poprzez wskazywanie na jakie czynności i w jakich terminach służy Wykonawcom odwołanie
20.
Podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 109 ust. 1 pzp, tj. tzw. fakultatywne podstawy wykluczenia, jeżeli Zamawiający je przewiduje UWAGA: Jeżeli Zamawiający przewidzi wszystkie, czy też wybrane fakultatywne podstawy wykluczenia, jest zobligowany je zastosować w toku prowadzonego postępowania. W przypadku, w którym Zamawiający nie wskaże w treści SWZ (lub ogłoszeniu o zamówieniu), że wykluczy Wykonawcę na podstawie tych przesłanek – nie będzie mógł odrzucić wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu/oferty takiego Wykonawcy, pomimo, że zachodzą wobec niego podstawy wykluczenia. W sytuacji, w której Zamawiający wskaże fakultatywne podstawy wykluczenia musi pamiętać o opisaniu podmiotowych środków dowodowych potwierdzających, że Wykonawca nie podlega wykluczeniu zgodnie z katalogiem dokumentów opisanych w rozporządzeniu Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać Zamawiający od Wykonawcy (Dz. U. z 2020 r. poz. 2415)
21.
Informację o warunkach udziału w postępowaniu, jeżeli Zamawiający je przewiduje
22.
Informację o podmiotowych środkach dowodowych, jeżeli Zamawiający będzie wymagał ich złożenia
23.
Opis części zamówienia, jeżeli Zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych
24.
Liczbę części zamówienia, na którą Wykonawca może złożyć ofertę, lub maksymalną liczbę części, na które zamówienie może zostać udzielone temu samemu Wykonawcy, oraz kryteria lub zasady, mające zastosowanie do ustalenia, które części zamówienia zostaną udzielone jednemu Wykonawcy, w przypadku wyboru jego oferty w większej niż maksymalna liczbie części UWAGA: Warto pamiętać o możliwości ograniczenia liczby części zamówienia, które zostaną udzielone temu samemu Wykonawcy – jest to narzędzie, które pozwala Zamawiającemu mitygować ryzyko realizacyjne związane z udzieleniem wszystkich części temu samemu Wykonawcy. Jednocześnie jest to narzędzie korzystniejsze z punktu widzenia Zamawiającego, niż ograniczanie Wykonawcom możliwości złożenia oferty na więcej niż jedną część (Zamawiający zwiększa prawdopodobieństwo, że zawrze umowy we wszystkich częściach)
25.
Informacje dotyczące ofert wariantowych, w tym informacje o sposobie przedstawiania ofert wariantowych oraz minimalne warunki, jakim muszą odpowiadać oferty wariantowe, jeżeli Zamawiający wymaga lub dopuszcza ich składanie
26.
Wymagania w zakresie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, w okolicznościach, o których mowa w art. 95 pzp, jeżeli Zamawiający przewiduje takie wymagania
27.
Wymagania w zakresie zatrudnienia osób, o których mowa w art. 96 ust. 2 pkt 2 pzp, tj. tzw. „osób wymagających aktywizacji zawodowej” takich jak bezrobotni, młodociani itd., jeżeli Zamawiający przewiduje takie wymagania
28.
Informację o zastrzeżeniu możliwości ubiegania się o udzielenie zamówienia wyłącznie przez Wykonawców, o których mowa w art. 94 pzp, tj. zakładów pracy chronionej, spółdzielni socjalnych, jeżeli Zamawiający przewiduje takie wymaganie
29.
Wymagania dotyczące wadium, w tym jego kwotę, jeżeli Zamawiający przewiduje obowiązek wniesienia wadium UWAGA: W szczególności należy wskazać wysokość wadium – do 1,5% wartości zamówienia (wartości szacunkowej zamówienia bez podatku od towarów i usług) (art. 281 ust. 4 pzp)
30.
Informację o przewidywanych zamówieniach, o których mowa w art. 214 ust. 1 pkt 7 pzp, tj. zamówieniach z wolnej ręki dotyczących powtórzenia podobnych usług lub robót lub o których mowa w art. 214 ust. 1 pkt 8 pzp, tj. zamówieniach z wolnej ręki dotyczących dodatkowych dostaw, jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie takich zamówień
31.
Informacje dotyczące przeprowadzenia przez Wykonawcę wizji lokalnej lub sprawdzenia przez niego dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia, o których mowa w art. 131 ust. 2 pzp, jeżeli Zamawiający przewiduje możliwość, albo wymaga złożenia oferty po odbyciu wizji lokalnej lub sprawdzeniu tych dokumentów UWAGA: W takim wypadku należy przedłużyć podstawowy termin składania ofert o czas niezbędny na dokonanie powyższych czynności (art. 131 pzp)
32.
Informacje dotyczące walut obcych, w jakich mogą być prowadzone rozliczenia między Zamawiającym a Wykonawcą, jeżeli Zamawiający przewiduje rozliczenia w walutach obcych UWAGA: Jeżeli Zamawiający przewiduje możliwość złożenia oferty w PLN lub w walucie obcej, w zależności od wyboru Wykonawcy, powinien wskazać w SWZ według jakiego średniego kursu walut będzie przeliczać ceny, tak by wszystkie oferty poddane ocenie punktowej były oceniane w tej samej walucie
33.
Informacje dotyczące zwrotu kosztów udziału w postępowaniu, jeżeli Zamawiający przewiduje ich zwrot
34.
Informację o obowiązku osobistego wykonania przez Wykonawcę kluczowych zadań, jeżeli Zamawiający dokonuje takiego zastrzeżenia zgodnie z art. 60 pzp, tj. w przypadku konsorcjum – Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia i art. 121 pzp, tj. w przypadku polegania przez Wykonawcę na zasobach podmiotów trzecich
35.
Maksymalną liczbę Wykonawców, z którymi Zamawiający zawrze umowę ramową, jeżeli Zamawiający przewiduje zawarcie umowy ramowej
36.
Informację o przewidywanym wyborze najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem aukcji elektronicznej wraz z informacjami, o których mowa w art. 230 pzp, jeżeli Zamawiający przewiduje aukcję elektroniczną
37.
Wymóg lub możliwość złożenia ofert w postaci katalogów elektronicznych lub dołączenia katalogów elektronicznych do oferty, w sytuacji określonej w art. 93 pzp
38.
Informacje dotyczące zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jeżeli Zamawiający je przewiduje UWAGA: Wysokość zabezpieczenia ustala się co do zasady w wysokości nieprzekraczającej 5% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania Zamawiającego wynikającego z umowy. W przypadkach uzasadnionych przedmiotem zamówienia lub wystąpieniem ryzyka związanego z realizacją zamówienia, co Zamawiający obowiązany jest opisać np. w SWZ, wysokość zabezpieczenia można wówczas zwiększyć, nie więcej jednak niż do 10% ww. wartości (art. 449 – 453 pzp)
39.
Informację, czy Zamawiający przewiduje możliwość ograniczenia liczby Wykonawców, których zaprosi do negocjacji, stosując kryteria oceny ofert. UWAGA: Dotyczy wariantu II.
35.
Postanowienia dotyczące opcji, jeżeli Zamawiający ją przewiduje. UWAGA:W przypadku skorzystania z opcji Zamawiający jest zobowiązany opisać ją w postaci zrozumiałych, precyzyjnych i jednoznacznych postanowień umownych, które łącznie spełniają następujące warunki: określają rodzaj i maksymalną wartość opcji, określają okoliczności skorzystania z opcji, nie modyfikują ogólnego charakteru umowy (art. 441 pzp)
36.
Postanowienia dotyczące zaliczek, jeżeli Zamawiający przewiduje ich udzielenie (art. 442 pzp)
37.
Postanowienia dotyczące zmian umowy UWAGA: Zamawiający w treści SWZ (lub załączniku do SWZ zawierającym projektowane postanowienia umowne wprowadzone do umowy w sprawie zamówienia publicznego) może opisać dopuszczalne zmiany umowy bez przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia niezależnie od wartości tej zmiany, w postaci jasnych, precyzyjnych i jednoznacznych postanowień umownych, które mogą obejmować postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości ceny, jeżeli spełniają one łącznie następujące warunki: a) określają rodzaj i zakres zmianb) określają warunki wprowadzenia zmianc) nie przewidują takich zmian, które modyfikowałyby ogólny charakter umowy (art. 455 ust. 1 pkt 1) pzp)
38.
Badanie podstaw wykluczenia wobec podwykonawców niebędących podmiotami trzecimiGdyby Zamawiający chciał badać czy wobec podwykonawcy niebędącym podmiotem udostępniającym zasoby zachodzą podstawy wykluczenia czy to obligatoryjne czy fakultatywne powinien niniejsze przewidzieć w dokumentach zamówienia np. w SWZ (art. 462 ust. 5 pzp)
39.
Wymagania co do treści umów zawieranych przez Wykonawcę z podwykonawcami w szczególności w przypadku, gdy przedmiotem zamówienia są roboty budowlane (art. 464 ust. 3, art. 437 pzp)
Wariant III
Specyfikacja jest przygotowywana i udostępniania przez Zamawiającego po zakończeniu negocjacji. Oznacza to że jest ona przekazywana Wykonawcom wraz z zaproszeniem do składania ofert. W tym wariancie udzielania zamówienia w trybie podstawowym, Zamawiający przed przekazaniem SWZ opracowuje wcześniej opis potrzeb i wymagań, którego zakres częściowo powiela treść SWZ. Specyfikacja doprecyzowuje oraz uzupełnia informacje zawarte w opisie potrzeb i wymagań w zakresie w jakim było to przedmiotem negocjacji.
Specyfikacja przygotowana w trybie negocjacji z ogłoszeniem zawiera informacje identyczne jak SWZ w wariancie I i II za wyjątkiem informacji o tym czy Zamawiający przewiduje wybór najkorzystniejszej oferty z możliwością prowadzenia negocjacji.
W związku z tym, do przygotowania Specyfikacji w trybie podstawowym w wariancie III można wykorzystać listę sprawdzającą z trybu podstawowego wariantu I i II zamieszczoną powyżej za wyjątkiem wymagania opisanego w pkt. 4 tabeli.
Negocjacje bez ogłoszenia
Uzupełniająco należy jeszcze wspomnieć o wymogach SWZ w przypadku prowadzenia negocjacji bez ogłoszenia w przetargach krajowych.
Zamawiający w omawianym trybie przekazuje SWZ wraz z zaproszeniem do składania ofert. Zaproszenie do składania ofert jest przekazywane Wykonawcom, z którymi Zamawiający wcześniej prowadził negocjacje.
SWZ zawiera co najmniej informacje wskazane w pkt 1 – 19 tabeli dla wariantu I i II trybu podstawowego.
Podsumowanie
Przez cykl III części niniejszej publikacji otrzymali Państwo narzędzie – listy sprawdzające, które powinny przyczynić się do ułatwienia w przygotowaniu SWZ w zależności od wartości zamówienia i trybu prowadzonego postępowania. W listach tych zostało wskazane wymagane minimum ustawowe oraz przywołane zostały najczęściej stosowane instytucje fakultatywne, co mam nadzieję ułatwi codzienną pracę nad Specyfikacją.
W przedmiotowej publikacji stanowiącej drugą część cyklu poświęconego Specyfikacji Warunków Zamówienia (dalej jako „SWZ” lub „Specyfikacja”) poruszę kwestię przygotowania SWZ w trybie innym niż przetarg nieograniczony.
Tak, jak wspomniałam w poprzedniej części publikacji, punktem wyjścia będzie Specyfikacja przygotowywana w trybie przetargu nieograniczonego. Wszelkie uwagi zamieszczone w części I przedmiotowego poradnika pozostają aktualne.
Przetarg ograniczony
Specyfikacja jest przygotowywana i udostępniania przez Zamawiającego na stronie internetowej prowadzonego postępowania, od dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Co musi zawierać SWZ?
Lp.
SWZ zawiera – co najmniej:
Sprawdź czy przygotowanym dokumencie jest zawarty ten element [√ ]
Wymagania jak dla SWZ w przetargu nieograniczonym(za wyjątkiem dodatkowych wymagań opisanych w pkt 13 – 16, 32 tabeli zamieszczonej w I części publikacji )
1.
Nazwę oraz adres zamawiającego, numer telefonu, adres poczty elektronicznej oraz strony internetowej prowadzonego postępowania
2.
Adres strony internetowej, na której udostępniane będą zmiany i wyjaśnienia treści SWZ oraz inne dokumenty zamówienia bezpośrednio związane z postępowaniem o udzielenie zamówienia
3.
Tryb udzielenia zamówienia
4.
Opis przedmiotu zamówienia
5.
Informację o przedmiotowych środkach dowodowych
6.
Termin wykonania zamówienia
7.
Podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 108 pzp, tj. obligatoryjne podstawy wykluczenia
8.
Informację o warunkach udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
9.
Wykaz podmiotowych środków dowodowych
10.
Informacje o środkach komunikacji elektronicznej, przy użyciu których zamawiający będzie komunikował się z wykonawcami, oraz informacje o wymaganiach technicznych i organizacyjnych sporządzania, wysyłania i odbierania korespondencji elektronicznej
11.
Informacje o sposobie komunikowania się Zamawiającego z wykonawcami w inny sposób niż przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, w tym w przypadku zaistnienia jednej z sytuacji określonych w art. 65 ust. 1 pzp, tj. odstąpienia od obowiązku użycia środków komunikacji elektronicznej, art. 66 pzp, tj. wymagania narzędzi, urządzeń, formatów plików, które nie są ogólnie dostępne i art. 69, tj. wymagania sporządzenia ofert w przetargu na roboty budowlane przy użyciu narzędzi elektronicznego modelowania danych budowlanych.
12.
Wskazanie osób uprawnionych do komunikowania się z wykonawcami
13.
Sposób obliczenia ceny
14.
Opis kryteriów oceny ofert wraz z podaniem wag tych kryteriów i sposobu oceny ofert
15.
Informacje o formalnościach, jakie muszą zostać dopełnione po wyborze oferty w celu zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego
16.
Projektowane postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego, które zostaną wprowadzone do umowy w sprawie zamówienia publicznego
17.
Pouczenie o środkach ochrony prawnej przysługujących Wykonawcy
18.
Podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 109 ust. 1 Pzp, tj. fakultatywne podstawy wykluczenia, jeżeli zamawiający je przewiduje
19.
Opis części zamówienia, jeżeli zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych
20.
Liczbę części zamówienia, na którą wykonawca może złożyć ofertę, lub maksymalną liczbę części, na które zamówienie może zostać udzielone temu samemu wykonawcy, oraz kryteria lub zasady, mające zastosowanie do ustalenia, które części zamówienia zostaną udzielone jednemu wykonawcy, w przypadku wyboru jego oferty w większej niż maksymalna liczbie części
21.
Wymagania dotyczące wadium, jeżeli Zamawiający przewiduje obowiązek wniesienia wadium
22.
Informacje dotyczące zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jeżeli zamawiający przewiduje obowiązek jego wniesienia
23.
Informacje dotyczące ofert wariantowych, w tym informacje o sposobie przedstawiania ofert wariantowych oraz minimalne warunki, jakim muszą odpowiadać oferty wariantowe, jeżeli zamawiający wymaga lub dopuszcza ich składanie
24.
Maksymalną liczbę wykonawców, z którymi zamawiający zawrze umowę ramową, jeżeli zamawiający przewiduje zawarcie umowy ramowej
25.
Informację o przewidywanych zamówieniach, o których mowa w art. 214 ust. 1 pkt 7 pzp, tj. zamówieniach z wolnej ręki dotyczących powtórzenia podobnych usług lub robót lub o których mowa w art. 214 ust. 1 pkt 8 pzp, tj. zamówieniach z wolnej ręki dotyczących dodatkowych dostaw, jeżeli Zamawiający przewiduje udzielenie takich zamówień
26.
Informacje dotyczące przeprowadzenia przez Wykonawcę wizji lokalnej lub sprawdzenia przez niego dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia, o których mowa w art. 131 ust. 2 pzp, jeżeli zamawiający przewiduje możliwość albo wymaga złożenia oferty po odbyciu wizji lokalnej lub sprawdzeniu tych dokumentów
27.
Informacje dotyczące walut obcych, w jakich mogą być prowadzone rozliczenia między zamawiającym a wykonawcą, jeżeli zamawiający przewiduje rozliczenia w walutach obcych
28.
Informację o przewidywanym wyborze najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem aukcji elektronicznej wraz z informacjami, o których mowa w art. 230 pzp, tj. informacje o aukcji w ogłoszeniu lub dokumentach zamówienia, jeżeli zamawiający przewiduje aukcję elektroniczną
29.
Informacje dotyczące zwrotu kosztów udziału w postępowaniu, jeżeli Zamawiający przewiduje ich zwrot
30.
Wymagania w zakresie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, w okolicznościach, o których mowa w art. 95 pzp, jeżeli Zamawiający przewiduje takie wymagania
31.
Wymagania w zakresie zatrudnienia osób, o których mowa w art. 96 ust. 2 pkt 2 pzp, tj. tzw. „osób wymagających aktywizacji zawodowej” takich jak bezrobotni, młodociani itd., jeżeli zamawiający przewiduje takie wymagania
32.
Informację o zastrzeżeniu możliwości ubiegania się o udzielenie zamówienia wyłącznie przez Wykonawców, o których mowa w art. 94 pzp, tj. zakładów pracy chronionej, spółdzielni socjalnych, jeżeli zamawiający przewiduje takie wymaganie
33.
Informację o obowiązku osobistego wykonania przez wykonawcę kluczowych zadań, jeżeli zamawiający dokonuje takiego zastrzeżenia zgodnie z art. 60 pzp, tj. w przypadku konsorcjum – Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia i art. 121 pzp, tj. w przypadku polegania przez wykonawcę na zasobach podmiotów trzecich
34.
Wymóg lub możliwość złożenia ofert w postaci katalogów elektronicznych lub dołączenia katalogów elektronicznych do oferty, w sytuacji określonej w art. 93 pzp
35.
Postanowienia dotyczące opcji, jeżeli zamawiający ją przewiduje.(art. 441 pzp)
36.
Postanowienia dotyczące zaliczek, jeżeli zamawiający przewiduje ich udzielenie (art. 442 pzp)
37.
Postanowienia dotyczące zmian umowy (art. 455 ust. 1 pkt 1) pzp)
38.
Badanie podstaw wykluczenia wobec podwykonawców niebędących podmiotami trzecimiGdyby zamawiający chciał badać czy wobec podwykonawcy niebędącym podmiotem udostępniającym zasoby zachodzą podstawy wykluczenia czy to obligatoryjne czy fakultatywne powinien niniejsze przewidzieć w dokumentach zamówienia np. w SWZ (art. 462 ust. 5 pzp)
Wymagania co do treści umów zawieranych przez wykonawcę z podwykonawcami w szczególności w przypadku, gdy przedmiotem zamówienia są roboty budowlane. (art. 464 ust. 3 pzp, art. 437 pzp)
Wymagania specyficzne dla przetargu ograniczonego
39.
Informacja o etapach postępowania, na których Wykonawcy będą obowiązani do składania wszystkich lub niektórych podmiotowych środków dowodowych, jeżeli Zamawiający przewiduje taką możliwość UWAGAJeżeli Zamawiający przewiduje ograniczenie liczby Wykonawców, których zaprosi do składania ofert, zastosuje kryteria selekcji w celu stworzenia tzw. „krótkiej listy” powinien dokonać weryfikacji podmiotowej tych Wykonawców. Takie rozwiązanie służy temu, aby do drugiego etapu postępowania nie został zaproszony Wykonawca, który nie spełnia warunków udziału w postępowaniu lub wobec którego zachodzą podstawy wykluczenia. Mogłoby to mieć miejsce kosztem innego Wykonawcy, niezaproszonego na „krótką listę”, który warunki udziału w postępowaniu spełnia, jak i wobec którego nie zachodzą podstawy wykluczenia.
40.
Informacja, czy Zamawiający przewiduje możliwość ograniczenia liczby Wykonawców, których zaprosi do składania ofert wraz z podaniem liczby Wykonawców oraz kryteriów selekcji, o których mowa w art. 148 pzp, jeżeli są ustalone UWAGATworząc kryteria selekcji Zamawiający wskazuje:ilu Wykonawców zaprosi do drugiego etapu czyli składania ofert, zgodnie z pzp liczba ta nie może być mniejsza niż 5 Wykonawców. Zamawiający może wskazać maksymalną liczbę Wykonawców, których zaprosi do składania ofert;same kryteria selekcji a więc obiektywne i niedyskryminacyjne kryteria stosowane w celu ograniczenia liczby Wykonawców, niepodlegających wykluczeniu i spełniających warunki udziału w postępowaniu, których Zamawiający zaprosi do złożenia ofert (art. 7 pkt 9 pzp).
41.
Opis sposobu przygotowywania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
42.
Sposób oraz termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu.
[rml_read_more]
Negocjacje z ogłoszeniem
Specyfikacja jest przygotowywana i udostępniania przez Zamawiającego po zakończeniu negocjacji. Oznacza to, że jest ona przekazywana Wykonawcom wraz z zaproszeniem do składania ofert.
W tym trybie udzielania zamówienia, Zamawiający przed przekazaniem SWZ opracowuje wcześniej opis potrzeb i wymagań, którego zakres częściowo powiela treść SWZ. Specyfikacja doprecyzowuje oraz uzupełnia informacje zawarte w opisie potrzeb i wymagań w zakresie w jakim było to przedmiotem negocjacji.
Specyfikacja przygotowana w trybie negocjacji z ogłoszeniem zawiera informacje identyczne jak SWZ w przetargu nieograniczonym za wyjątkiem informacji o tzw. „procedurze odwróconej”.
W związku z tym, do przygotowania Specyfikacji w negocjacjach z ogłoszeniem można wykorzystać listę sprawdzającą z przetargu nieograniczonego zamieszczoną w części I niniejszego poradnika za wyjątkiem wymagania opisanego w pkt 32 tabeli.
Dialog konkurencyjny
W niniejszym trybie przygotowanie Specyfikacji kształtuje się analogicznie, jak w negocjacjach z ogłoszeniem. Specyfikacja jest przygotowywana i udostępniania przez Zamawiającego po zakończeniu dialogu.
Oznacza to że jest ona przekazywana Wykonawcom wraz z zaproszeniem do składania ofert. W tym trybie udzielania zamówienia, Zamawiający przed przekazaniem SWZ opracowuje wcześniej opis potrzeb i wymagań, którego zakres częściowo powiela treść SWZ. Specyfikacja doprecyzowuje oraz uzupełnia informacje zawarte w opisie potrzeb i wymagań na podstawie rozwiązań przedstawionych podczas dialogu.
Specyfikacja przygotowana w trybie dialogu konkurencyjnego zawiera informacje identyczne, jak SWZ w przetargu nieograniczonym za wyjątkiem informacji o tzw. „procedurze odwróconej”.
W związku z tym, do przygotowania Specyfikacji w dialogu konkurencyjnym można wykorzystać listę sprawdzającą z przetargu nieograniczonego zamieszczoną w części I niniejszego poradnika za wyjątkiem wymagania opisanego w pkt 32 tabeli.
Negocjacje bez ogłoszenia
Zamawiający w omawianym trybie przekazuje SWZ wraz z zaproszeniem do składania ofert. Zaproszenie do składania ofert jest przekazywane Wykonawcom, z którymi Zamawiający wcześniej prowadził negocjacje.
W niniejszym trybie nie ma jak w przypadku negocjacji z ogłoszeniem czy dialogu konkurencyjnym dokumentu poprzedzającego Specyfikację takiego jak opis potrzeb i wymagań.
Lp.
SWZ zawiera – co najmniej:
Sprawdź czy przygotowanym dokumencie jest zawarty ten element [√ ]
1.
Nazwę oraz adres Zamawiającego, numer telefonu, adres poczty elektronicznej oraz strony internetowej prowadzonego postępowania
2.
Adres strony internetowej, na której udostępniane będą zmiany i wyjaśnienia treści SWZ oraz inne dokumenty zamówienia bezpośrednio związane z postępowaniem o udzielenie zamówienia
3.
Tryb udzielenia zamówienia
4.
Opis przedmiotu zamówienia
5.
Informację o przedmiotowych środkach dowodowych
6.
Termin wykonania zamówienia
7.
Podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 108 pzp, tj. obligatoryjne podstawy wykluczenia
8.
Informację o warunkach udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia
9.
Wykaz podmiotowych środków dowodowych
10.
Informacje o środkach komunikacji elektronicznej, przy użyciu których Zamawiający będzie komunikował się z Wykonawcami, oraz informacje o wymaganiach technicznych i organizacyjnych sporządzania, wysyłania i odbierania korespondencji elektronicznej
11.
Informacje o sposobie komunikowania się Zamawiającego z wykonawcami w inny sposób niż przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, w tym w przypadku zaistnienia jednej z sytuacji określonych w art. 65 ust. 1 pzp, tj. odstąpienia od obowiązku użycia środków komunikacji elektronicznej, art. 66 Pzp, tj. wymagania narzędzi, urządzeń, formatów plików, które nie są ogólnie dostępne i art. 69, tj. wymagania sporządzenia ofert w przetargu na roboty budowlane przy użyciu narzędzi elektronicznego modelowania danych budowlanych
12.
Wskazanie osób uprawnionych do komunikowania się z Wykonawcami
13.
Termin związania ofertą
14.
Opis sposobu przygotowania oferty
15.
Sposób oraz termin składania ofert
16.
Termin otwarcia ofert
17.
Sposób obliczenia ceny
18.
Opis kryteriów oceny ofert wraz z podaniem wag tych kryteriów i sposobu oceny ofert
19.
Informacje o formalnościach, jakie muszą zostać dopełnione po wyborze oferty w celu zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego
20.
Projektowane postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego, które zostaną wprowadzone do umowy w sprawie zamówienia publicznego
21.
Pouczenie o środkach ochrony prawnej przysługujących Wykonawcy
SWZ może zawierać również postanowienia dotyczące:
22.
Postanowienia dotyczące opcji, jeżeli Zamawiający ją przewiduje
23.
Postanowienia dotyczące zaliczek, jeżeli Zamawiający przewiduje ich udzielenie (art. 442 pzp)
24.
Postanowienia dotyczące zmian umowy (art. 455 ust. 1 pkt 1) pzp)
25.
Badanie podstaw wykluczenia wobec podwykonawców niebędących podmiotami trzecimiGdyby Zamawiający chciał badać czy wobec podwykonawcy niebędącym podmiotem udostępniającym zasoby zachodzą podstawy wykluczenia czy to obligatoryjne czy fakultatywne powinien niniejsze przewidzieć w dokumentach zamówienia np. w SWZ (art. 462 ust. 5 pzp)
26.
Wymagania co do treści umów zawieranych przez Wykonawcę z podwykonawcami w szczególności w przypadku, gdy przedmiotem zamówienia są roboty budowlane.(Art. 464 ust. 3, art. 437 Pzp)
Podsumowanie
Podsumowując, przygotowując SWZ w jednym z powyższych trybów sprawdź, czy w SWZ zostały zawarte powyższe postanowienia o ile są one obligatoryjne lub też stają się obligatoryjne w związku z przyjęciem określonych założeń i korzystaniem z konkretnych rozwiązań (np. aukcji elektronicznej, podziału zamówienia na części).
Ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych zmienia katalog ogłoszeń zamieszczanych przez Zamawiających w Biuletynie Zamówień Publicznych. Nowa ustawa w porównaniu z obowiązującą do dnia 31.12.2020 r. ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych kładzie większy nacisk na przejrzystość i kontrolę etapu realizacji zamówienia.
Przejrzystość i kontrola realizacji zamówienia
Jednym z przejawów powyższego jest wprowadzony nowy rodzaj ogłoszenia, które Zamawiający będą zobowiązani zamieszczać w Biuletynie Zamówień Publicznych po wykonaniu umowy. Zgodnie z art. 448 pzp Zamawiający, w terminie 30 dni od wykonania umowy, zamieszcza w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenie o wykonaniu umowy, na zasadach określonych w dziale III Rozdziale 2 (tj. na zasadach określonych w art. 267-272 pzp).
Jak rozumieć wykonanie umowy?
Przez wykonanie umowy należy rozumieć wykonanie przez Wykonawcę umówionego świadczenia głównego. W praktyce najczęściej będzie to data odbioru końcowego przedmiotu umowy (np. data odbioru robót budowlanych, czy data odbioru przedmiotu dostawy). Mogą jednak zdarzyć się takie sytuacje, w których np. wykonanie robót budowlanych nie będzie oznaczało wykonania umówionego świadczenia głównego, bowiem po ich wykonaniu na Wykonawcy będą spoczywały dalsze obowiązki, np. obowiązek przeprowadzania szkoleń z obsługi zamontowanych, czy dostarczonych urządzeń.
13 lutego o 10:00 rozpoczynamy TYDZIEŃ Z PLANOWANIEM I WNIOSKAMI! Bezpłatne spotkania z ekspertami ze świata zamówień publicznych! PRZEJDŹ do wydarzeń klikając w poniższy przycisk i bądź na bieżąco! 👇
Oznacza to, że w odniesieniu do każdego zamówienia kwestię początku biegu terminu na zamieszczenie ogłoszenia o wykonaniu umowy w BZP należy ustalać indywidualnie. Ponadto Zamawiający nie powinni wiązać wyrażenia „wykonanie umowy” z jej obowiązywaniem. Obowiązywanie umowy należy odnosić do tych instytucji, które będą po wykonaniu umowy w dalszym ciągu wiązały strony, np. postanowienia o zabezpieczeniu należytego wykonania umowy, czy też postanowienia regulujące kwestie gwarancji, czy modyfikujące kodeksową rękojmię.
Co zawiera ogłoszenie o wykonaniu umowy?
Obowiązek Zamawiających przewidziany w art. 448 pzp koresponduje z art. 267 ust. 2 pkt 8 pzp, w którym wskazano ogłoszenie o wykonaniu umowy jako jeden z rodzajów ogłoszeń zamieszczanych przez Zamawiających w Biuletynie Zamówień Publicznych. W art. 272 ust. 1 pzp postanowiono, że ogłoszenie zamieszczane w BZP zawiera w szczególności nazwę oraz przedmiot zamówienia lub konkursu. Z kolei, w art. 272 ust. 2 pzp postanowiono, że zakres oraz tryb przekazywania ogłoszeń, w tym ogłoszenia o wykonaniu umowy regulują akty wykonawcze do ustawy. W tym przypadku jest to rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie ogłoszeń zamieszczanych w Biuletynie Zamówień Publicznych z dnia 23 grudnia 2020 r. (Dz. U. poz. 2439, dalej w treści: „rozporządzenie”).
Zakres informacji zawartych w ogłoszeniu o wykonaniu umowy został zawarty w załączniku nr 7 do rozporządzenia. W ramach analizowanego ogłoszenia wyodrębniono w nim 6 sekcji:
Podstawowe informacje
Zamawiający
Podstawowe informacje o postępowaniu w wyniku którego została zawarta umowa
Podstawowe informacje o zawartej umowie
Przebieg realizacji umowy
Informacje dodatkowe (jeżeli Zamawiający podaje informacje dodatkowe)
Informacje zawarte w czterech pierwszych sekcjach stanowią w zasadzie powielenie informacji zamieszczanych przez Zamawiających w ogłoszeniach publikowanych na wcześniejszych etapach postępowania. Z punktu widzenia ogłoszenia o wykonaniu umowy zawarte w nich informacje można postrzegać jako informacje identyfikujące dane postępowanie.
Istotne z punktu widzenia analizowanego rodzaju ogłoszenia będą informacje zamieszczane przez Zamawiających w sekcji 5 zatytułowanej „Przebieg realizacji umowy”. Jak wskazuje się w rozporządzeniu, w ramach tej sekcji zostaną zawarte następujące informacje:
informacja, czy umowa została wykonana
termin wykonania umowy, w tym informacja czy umowę wykonano w pierwotnie określonym terminie
informacja o zmianach umowy, w tym informacja o podstawie prawnej uprawniającej do zmiany umowy, przyczyny dokonania zmian, krótki opis zamówienia po zmianie, wartość zmiany wraz z informacją o ewentualnym wzroście wynagrodzenia w związku ze zmianą umowy (jeżeli dotyczy, informacja podawana tyle razy, ile jest to konieczne)
łączna wartość wynagrodzenia wypłacona z tytułu zrealizowanej umowy
informacja, czy umowa została wykonana należycie
informacja, czy podczas realizacji zamówienia, zamawiający dokonywał kontroli, czy wykonawca spełnił przewidziane w zawartej umowie wymagania związane z realizacją zamówienia (jeżeli dotyczy):
w zakresie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, w okolicznościach, o których mowa w art. 95 PZP,
obejmujące aspekty społeczne, środowiskowe lub innowacyjne, zgodnie z art. 96 pzp, w zakresie żądania określonej etykiety lub wskazania mającego zastosowanie wymagania określonej etykiety, zgodnie z art. 104 pzp.
Ponadto, w sekcji 6 przewidziano możliwość zamieszczenia przez Zamawiających dodatkowej, istotnej z ich punktu widzenia treści związanej z wykonaniem umowy.
Podsumowanie
Mając powyższe na uwadze, nie ulega wątpliwości, że dodanie ogłoszenia o wykonaniu umowy do katalogu ogłoszeń publikowanych w BZP przekłada się na udostępnienie w Biuletynie Zamówień Publicznych całokształtu informacji związanych z danym zamówieniem, poczynając od etapu związanego z planowaniem postępowania, aż po jego wykonanie.
Należy pamiętać, że zamieszczenie w BZP ogłoszenia o wykonaniu umowy nie w każdym przypadku będzie oznaczało koniec obowiązków informacyjnych Zamawiającego w zakresie wykonania umowy. W odniesieniu do przypadków wymienionych w art. 446 ust. 1 pzp Zamawiający będą zobowiązani sporządzić raport z realizacji zamówienia. W pozostałych przypadkach sporządzenie raportu będzie miało charakter fakultatywny (art. 446 ust. 2 pzp).
W praktyce ogłoszenie o wykonaniu umowy będzie stanowiło źródło wiedzy zarówno dla Zamawiających, jak i Wykonawców. Wykonawcy będą mogli uzyskać „od ręki” informacje na temat przebiegu realizacji konkretnego zamówienia i w razie potrzeby dopytać Zamawiającego o więcej szczegółów. Nabędą oni narzędzie, przy pomocy którego będą mogli kontrolować poczynania konkurentów. Z kolei Zamawiający, przede wszystkim będą mieli możliwość weryfikacji doświadczenia wykazywanego przez Wykonawców ubiegających się o zamówienie.
Z ich punktu widzenia istotne będą informacje zawarte w ogłoszeniu o wykonaniu umowy na temat łącznej wartości wynagrodzenia, oraz należytego wykonania umowy. Nasuwa się również wątpliwość, czy Wykonawcy nie będą posługiwać się ogłoszeniem o wykonaniu umowy jako narzędziem do wykazywania Zamawiającym należytego wykonania określonych zamówień. Tych, na które będą się powoływali w celu wykazania spełniania warunków udziału w konkretnym postępowaniu. O ile w przypadku wykazywania się robotą budowlaną, przy założeniu, że Wykonawca z przyczyn od siebie niezależnych nie jest w stanie uzyskać referencji, bądź innych dokumentów sporządzonych przez Zamawiającego, ogłoszenie o wykonaniu umowy będzie mogło stanowić „inny odpowiedni dokument”, o którym mowa w § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2415). O tyle, w odniesieniu do dostaw i usług ustawodawca nie zawarł w katalogu dowodów przy pomocy których Wykonawca może wykazać należyte wykonanie dostawy czy usługi możliwości przedkładania „innych odpowiednich dokumentów”. Najprawdopodobniej orzecznictwo rozwiąże ten problem. Niezależnie od przedmiotu zamówienia, Wykonawca będzie mógł przedłożyć raport z wykonania umowy jako dowód należytego wykonania określonego zamówienia (jeżeli zostanie sporządzony). Jest to bowiem dokument sporządzany przez Zamawiającego (art. 446 ust. 1 pzp).
Ogłoszenie o wykonaniu umowy z pewnością podniesie jakość dokumentacji sporządzonej na etapie realizacji zamówienia, bowiem to w oparciu o nią Zamawiający będą wywiązywać się z obowiązku zamieszczenia w BZP ogłoszenia o wykonaniu umowy.
Więcej na temat szacowania dowiesz się na bezpłatnych webinarach online, które rozpoczynają się 13 lutego o 10:00. ZAPISY poniżej! 👇
Zapraszamy! PRZEJDŹ do wydarzeń klikając w poniższy przycisk 👇
Specyfikacja Warunków Zamówienia (dalej SWZ albo Specyfikacja) należy do najważniejszych dokumentów przygotowywanych przez Zamawiających prowadzących postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Jej ustawowo uregulowana zawartość powoduje, że stanowi swoisty drogowskaz dla Wykonawców chcących uczestniczyć w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego.
Prezentujemy Państwu szeroką publikację na temat SWZ składająca się z trzech części. Przygotowana ona została w charakterze praktycznych list sprawdzających (ang. „checklists”), które ułatwią Państwu przygotowywanie SWZ.
W części pierwszej opiszę elementy SWZ w najpopularniejszym trybie przetargu nieograniczonego. Część druga będzie zawierała opis elementów SWZ w innych trybach – poprzez ich porównanie i uzupełnienie w stosunku do treści Specyfikacji w przetargu nieograniczonym. Natomiast w części trzeciej odniosę się do wymaganych elementów SWZ w trybie podstawowym i jego wariantach.
Co się kryje pod pojęciem „Specyfikacja Warunków Zamówienia”?
Specyfikacja Warunków Zamówienia jest podstawowym dokumentem zamówienia, sporządzonym przez Zamawiającego, służącym do określenia lub opisania warunków zamówienia. Te ostatnie dotyczą zamówienia lub postępowania o udzielenie zamówienia, a wynikają w szczególności z opisu przedmiotu zamówienia, wymagań związanych z realizacją zamówienia, kryteriów oceny ofert, wymagań proceduralnych lub projektowanych postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego.
Od czego zacząć przygotowanie SWZ?
Przystępując do przygotowywania Specyfikacji musimy najpierw ustalić, w jakim trybie będzie prowadzone postępowanie. Niniejsze będzie determinowało, jakie elementy musi zawierać SWZ, jak również na jakim etapie przetargu będzie udostępniana Specyfikacja.
Najprościej jest przygotować listę sprawdzającą zawierającą wykaz elementów, jakie musi zawierać SWZ i po kolei, punkt po punkcie, wprowadzać stosowne postanowienia do treści Specyfikacji.
W przygotowywanej Specyfikacji należy każdorazowo zawrzeć:
Obligatoryjne elementy ustawowe.
Dodatkowo – w zależności od przedmiotu, zasad prowadzenia konkretnego postępowania w SWZ mogą pojawić się także:
Fakultatywne postanowienia ustawowe – wprowadzone do SWZ w zależności od rozwiązań, z których w konkretnym przypadku korzysta Zamawiający,
Postanowienia, załączniki wymagane, charakterystyczne dla danego postępowania.
[rml_read_more]
W jakich trybach jest przygotowywany SWZ, kiedy jest udostępniany, jaką minimalną treść powinna zawierać SWZ?
Lp.
Tryb
Moment udostępnienia SWZ
Treść SWZ – wymagane minimum
Przetargi powyżej progów unijnych
1.
Przetarg nieograniczony
Od dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
Art. 134 Pzp
2.
Przetarg ograniczony
Od dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
Art. 142 Pzp
3.
Negocjacje z ogłoszeniem
Po zakończeniu negocjacji
Art. 167 ust. 2 i 3 Pzp
4.
Dialog konkurencyjny
Po zakończeniu dialogu
Art. 185 ust. 1 i 2 Pzp
Przetargi poniżej progów unijnych
6.
Tryb podstawowy
a) bez negocjacji
Od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych
Art. 281 Pzp
b) negocjacje w celu ulepszenia treści ofert, które podlegają ocenie w ramach kryteriów oceny ofert
Od dnia zamieszczenia ogłoszenia o zamówieniu w Biuletynie Zamówień Publicznych
Art. 281 Pzp
c) negocjacje w celu ulepszenia treści ofert
Po zakończeniu negocjacji
Art. 295 ust. 3 Pzp
7.
Negocjacje bez ogłoszenia
Wraz z zaproszeniem do składania ofert
Art. 303 ust. 1 Pzp
SWZ w przetargu nieograniczonym – lista sprawdzająca
SWZ w przetargu nieograniczonym jest punktem wyjścia dla pozostałych trybów prowadzenia postępowań powyżej progów unijnych
Lp.
SWZ zawiera – co najmniej:
Sprawdź czy przygotowanym dokumencie jest zawarty ten element [√ ]
1.
Nazwę oraz adres zamawiającego, numer telefonu, adres poczty elektronicznej oraz strony internetowej prowadzonego postępowania.
2.
Adres strony internetowej, na której udostępniane będą zmiany i wyjaśnienia treści SWZ oraz inne dokumenty zamówienia bezpośrednio związane z postępowaniem o udzielenie zamówienia.
3.
Tryb udzielenia zamówienia.
4.
Opis przedmiotu zamówienia.
UWAGA: Co do zasady w samym dokumencie Specyfikacji zamieszcza się skrócony opis przedmiotu zamówienia, ogólny opis, natomiast w zależności od przedmiotu zamówienia – dostawy, usługi, roboty budowlane –szczegółowy opis przedmiotu zamówienia stanowi odrębny dokument często również z dodatkowymi załącznikami. Opis przedmiotu zamówienia może również zostać zamieszczony w projektowanych postanowieniach umowy w sprawie zamówienia publicznego.
5.
Informację o przedmiotowych środkach dowodowych.
UWAGA: Jeżeli zamawiający chce dopuścić możliwość uzupełniania przedmiotowych środków dowodowych powinien taką możliwość przewidzieć w treści SWZ. W przeciwnym wypadku, oferta wykonawcy, który nie złoży przedmiotowych środków dowodowych wraz z ofertą, będzie podlegała odrzuceniu. Wezwanie do uzupełnienia nie dotyczy przypadków, w których przedmiotowy środek dowodowy służy potwierdzeniu zgodności z cechami lub kryteriami określonymi w opisie kryteriów oceny ofert lub, pomimo złożenia przedmiotowego środka dowodowego, oferta podlega odrzuceniu albo zachodzą przesłanki unieważnienia postępowania. (Art. 107 ust. 1 – 3 Pzp)
6.
Termin wykonania zamówienia.
UWAGA: Termin ten powinien być wskazany w dniach, tygodniach, miesiącach lub latach, chyba że wskazanie daty wykonania umowy jest uzasadnione obiektywną przyczyną. (Art. 436 pkt 1) Pzp)
7.
Podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 108 Pzp, tj. obligatoryjne podstawy wykluczenia.
8.
Informację o warunkach udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia.
UWAGA: 1) Pamiętaj o regulacji wynikającej z art. 112 – 117 PzpW tym miejscu powinieneś opisać w jaki sposób ma wykazać spełnianie warunków udziału w postępowaniu konsorcjum (wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia). Czy wystarczy aby jeden z konsorcjantów wykazał spełnianie warunków udziału w postępowaniu czy też wszyscy konsorcjanci mają spełniać określone warunki udziału w postępowaniu 2) Opisz czy wykonawca może polegać na zasobach innych podmiotów, w jakim zakresie czy też że jakiś kluczowy element przedmiotu zamówienia zastrzegasz do osobistego wykonania przez wykonawcę. (art. 118, 121 Pzp)
9.
Wykaz podmiotowych środków dowodowych.
UWAGA: Pamiętaj o podstawowych aktach wykonawczych do opisania przedmiotowego punktu SWZ, tj.: 1) rozporządzeniu Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (Dz. U. z 2020 r. poz. 2415). 2) rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie (Dz. U. z 2020 r. poz. 2452.).
10.
Informacje o środkach komunikacji elektronicznej, przy użyciu których zamawiający będzie komunikował się z wykonawcami, oraz informacje o wymaganiach technicznych i organizacyjnych sporządzania, wysyłania i odbierania korespondencji elektronicznej.
UWAGA: Pamiętaj o rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie (Dz. U. z 2020 r. poz. 2452).
11.
Informacje o sposobie komunikowania się zamawiającego z wykonawcami w inny sposób niż przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, w tym w przypadku zaistnienia jednej z sytuacji określonych w art. 65 ust. 1 Pzp, tj. odstąpienia od obowiązku użycia środków komunikacji elektronicznej, art. 66 Pzp, tj. wymagania narzędzi, urządzeń, formatów plików, które nie są ogólnie dostępne i art. 69, tj. wymagania sporządzenia ofert w przetargu na roboty budowlane przy użyciu narzędzi elektronicznego modelowania danych budowlanych.
UWAGA: Należy pamiętać o możliwości zastrzeżenia przez zamawiającego zachowania poufnego charakteru informacji przekazanych wykonawcy w toku postępowania o udzielenie zamówienia(Art. 18 ust. 4 Pzp).
12.
Wskazanie osób uprawnionych do komunikowania się z wykonawcami/
UWAGA: Należy pamiętać o poinformowaniu w ogłoszeniu o zamówieniu lub SWZ o obowiązku informacyjnym wynikającym z RODO związanym z pozyskiwaniem danych osobowych przekazywanych przez wykonawcę, ograniczeniach w skorzystaniu z prawa do sprostowania lub uzupełnienia danych osobowych, ograniczeniach w zgłoszeniu żądania ograniczenia ich przetwarzania (art. 19 Pzp).
13.
Termin związania ofertą.
UWAGA: Należy podać datę dzienną, do której wykonawca jest związany ofertą.(art. 220 ust. 2 Pzp)Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku zmiany terminu składania ofert w trakcie prowadzonego postępowania, aby nie zapomnieć o zmianie terminu związania ofertą.
14.
Opis sposobu przygotowania oferty.
UWAGA: Pamiętaj o: 1) formie oferty zastrzeżonej pod rygorem nieważności (art. 63 Pzp) 2) rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie sposobu sporządzania i przekazywania informacji oraz wymagań technicznych dla dokumentów elektronicznych oraz środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie (Dz. U. z 2020 r. poz. 2452) 3) możliwości dopuszczenia złożenia oferty m.in. w jednym z języków powszechnie używanych w handlu międzynarodowym. (art. 20 ust. 3 i 4 Pzp)
15.
Sposób oraz termin składania ofert.
16.
Termin otwarcia ofert.
UWAGA: Otwarcie ofert nie musi być publiczne. (Art. 222 Pzp)
17.
Sposób obliczenia ceny.
18.
Opis kryteriów oceny ofert wraz z podaniem wag tych kryteriów i sposobu oceny ofert.
UWAGA: Pamiętaj o postanowieniach zamieszczonych w art. 241 – 251 Pzp.
19.
Informacje o formalnościach, jakie muszą zostać dopełnione po wyborze oferty w celu zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego.
20.
Projektowane postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego, które zostaną wprowadzone do umowy w sprawie zamówienia publicznego.
UWAGA: Co do zasady zamawiający w osobnym załączniku do SWZ zamieszczają wzór umowy.
21.
Pouczenie o środkach ochrony prawnej przysługujących wykonawcy.
UWAGA: Pouczenie o przysługujących wykonawcy środkach prawnych opisanych w Dział IX Pzp spełnia przedmiotowy wymóg. Nie ma potrzeby przepisywania do SWZ treści Pzp poprzez wskazywanie na jakie czynności i w jakich terminach służy wykonawcom odwołanie.
22.
Podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 109 ust. 1 Pzp, tj. tzw. fakultatywne podstawy wykluczenia, jeżeli zamawiający je przewiduje.
UWAGA: 1. Jeżeli zamawiający przewidzi wszystkie czy też wybrane fakultatywne podstawy wykluczenia jest zobligowany je zastosować w toku prowadzonego postępowania. 2. W przypadku, w którym zamawiający nie wskaże w treści SWZ (lub ogłoszeniu o zamówieniu), że wykluczy wykonawcę na podstawie tych przesłanek – nie będzie mógł odrzucić wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu/oferty takiego wykonawcy, pomimo, że zachodzą wobec niego podstawy wykluczenia. 3. W sytuacji, w której zamawiający wskaże fakultatywne podstawy wykluczenia musi pamiętać o opisaniu podmiotowych środków dowodowych potwierdzających, że wykonawca nie podlega wykluczeniu zgodnie z katalogiem dokumentów opisanych w rozporządzeniu Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 23 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy. (Dz. U. z 2020 r. poz. 2415)
23.
Opis części zamówienia, jeżeli zamawiający dopuszcza składanie ofert częściowych.
24.
Liczbę części zamówienia, na którą wykonawca może złożyć ofertę, lub maksymalną liczbę części, na które zamówienie może zostać udzielone temu samemu wykonawcy, oraz kryteria lub zasady, mające zastosowanie do ustalenia, które części zamówienia zostaną udzielone jednemu wykonawcy, w przypadku wyboru jego oferty w większej niż maksymalna liczbie części.
UWAGA: Warto pamiętać o możliwości ograniczenia liczby części zamówienia, które zostaną udzielone temu samemu wykonawcy – jest to narzędzie, które pozwala. zamawiającemu mitygować ryzyko realizacyjne związane z udzieleniem wszystkich części temu samemu wykonawcy. Jednocześnie jest to narzędzie korzystniejsze z punktu widzenia zamawiającego, niż ograniczanie wykonawcom możliwości złożenia oferty na więcej niż jedną część (zamawiający zwiększa prawdopodobieństwo, że zawrze umowy we wszystkich częściach)
25.
Wymagania dotyczące wadium, jeżeli zamawiający przewiduje obowiązek wniesienia wadium.
UWAGA: W szczególności należy wskazać wysokość wadium – do 3% wartości zamówienia (wartości szacunkowej zamówienia bez podatku od towarów i usług). (Art. 97 – 98 Pzp)
26.
Informacje dotyczące zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jeżeli zamawiający przewiduje obowiązek jego wniesienia.
UWAGA: Wysokość zabezpieczenia ustala się co do zasady w wysokości nieprzekraczającej 5% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy. W przypadkach uzasadnionych przedmiotem zamówienia lub wystąpieniem ryzyka związanego z realizacją zamówienia, co zamawiający obowiązany jest opisać np. w SWZ, wysokość zabezpieczenia można wówczas zwiększyć, nie więcej jednak niż do 10% ww. wartości/ (Art. 449 – 453 Pzp)
27.
Informacje dotyczące ofert wariantowych, w tym informacje o sposobie przedstawiania ofert wariantowych oraz minimalne warunki, jakim muszą odpowiadać oferty wariantowe, jeżeli zamawiający wymaga lub dopuszcza ich składanie.
28.
Maksymalną liczbę wykonawców, z którymi zamawiający zawrze umowę ramową, jeżeli zamawiający przewiduje zawarcie umowy ramowej.
29.
Informację o przewidywanych zamówieniach, o których mowa w art. 214 ust. 1 pkt 7, tj. zamówieniach z wolnej ręki dotyczących powtórzenia podobnych usług lub robót lub o których mowa w art. 214 ust. 1 pkt 8, tj. zamówieniach z wolnej ręki dotyczących dodatkowych dostaw, jeżeli zamawiający przewiduje udzielenie takich zamówień.
30.
Informacje dotyczące przeprowadzenia przez wykonawcę wizji lokalnej lub sprawdzenia przez niego dokumentów niezbędnych do realizacji zamówienia, o których mowa w art. 131 ust. 2 Pzp, jeżeli zamawiający przewiduje możliwość albo wymaga złożenia oferty po odbyciu wizji lokalnej lub sprawdzeniu tych dokumentów.
UWAGA: W takim wypadku należy przedłużyć podstawowy termin składania ofert o czas niezbędny na dokonanie powyższych czynności. (Art. 131 Pzp)
31.
Informacje dotyczące walut obcych, w jakich mogą być prowadzone rozliczenia między zamawiającym a wykonawcą, jeżeli zamawiający przewiduje rozliczenia w walutach obcych.
UWAGA: Jeżeli zamawiający przewiduje możliwość złożenia oferty w PLN lub w walucie obcej, w zależności od wyboru. wykonawcy, powinien wskazać w SWZ według jakiego średniego kursu walut będzie przeliczać ceny, tak by wszystkie oferty poddane ocenie punktowej były oceniane w tej samej walucie.
32.
Informację o uprzedniej ocenie ofert, zgodnie z art. 139 Pzp, jeżeli zamawiający przewiduje odwróconą kolejność oceny (tzw. procedura odwrócona).
33.
Informację o przewidywanym wyborze najkorzystniejszej oferty z zastosowaniem aukcji elektronicznej wraz z informacjami, o których mowa w art. 230 Pzp, tj. informacje o aukcji w ogłoszeniu lub dokumentach zamówienia, jeżeli zamawiający przewiduje aukcję elektroniczną.
34.
Informacje dotyczące zwrotu kosztów udziału w postępowaniu, jeżeli zamawiający przewiduje ich zwrot.
35.
Wymagania w zakresie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, w okolicznościach, o których mowa w art. 95 Pzp, jeżeli zamawiający przewiduje takie wymagania.
36.
Wymagania w zakresie zatrudnienia osób, o których mowa w art. 96 ust. 2 pkt 2 Pzp, tj. tzw. „osób wymagających aktywizacji zawodowej” takich jak bezrobotni, młodociani itd., jeżeli zamawiający przewiduje takie wymagania.
37.
Informację o zastrzeżeniu możliwości ubiegania się o udzielenie zamówienia wyłącznie przez wykonawców, o których mowa w art. 94 Pzp, tj. zakładów pracy chronionej, spółdzielni socjalnych, jeżeli zamawiający przewiduje takie wymaganie.
38.
Informację o obowiązku osobistego wykonania przez wykonawcę kluczowych zadań, jeżeli zamawiający dokonuje takiego zastrzeżenia zgodnie z art. 60 Pzp, tj. w przypadku konsorcjum – wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia i art. 121 Pzp, tj. w przypadku polegania przez wykonawcę na zasobach podmiotów trzecich.
39.
Wymóg lub możliwość złożenia ofert w postaci katalogów elektronicznych lub dołączenia katalogów elektronicznych do oferty, w sytuacji określonej w art. 93 Pzp.
40.
Postanowienia dotyczące opcji, jeżeli zamawiający ją przewiduje.
UWAGA: W przypadku skorzystania z opcji zamawiający jest zobowiązany opisać ją w postaci zrozumiałych, precyzyjnych i jednoznacznych postanowień umownych, które łącznie spełniają następujące warunki: 1) określają rodzaj i maksymalną wartość opcji 2) określają okoliczności skorzystania z opcji 3) nie modyfikują ogólnego charakteru umowy. (Art. 441 Pzp)
41.
Postanowienia dotyczące zaliczek, jeżeli zamawiający przewiduje ich udzielenie. (Art. 442 Pzp).
42.
Postanowienia dotyczące zmian umowy.
UWAGA: Zamawiający w treści SWZ (lub załączniku do SWZ zawierającym projektowane postanowienia umowne wprowadzone do umowy w sprawie zamówienia publicznego) może opisać dopuszczalne zmiany umowy bez przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia niezależnie od wartości tej zmiany, w postaci jasnych, precyzyjnych i jednoznacznych postanowień umownych, które mogą obejmować postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości ceny, jeżeli spełniają one łącznie następujące warunki: a) określają rodzaj i zakres zmian b) określają warunki wprowadzenia zmian c) nie przewidują takich zmian, które modyfikowałyby ogólny charakter umowy. (Art. 455 ust. 1 pkt 1) Pzp)
43.
Badanie podstaw wykluczenia wobec podwykonawców niebędących podmiotami trzecimiGdyby zamawiający chciał badać czy wobec podwykonawcy niebędącym podmiotem udostępniającym zasoby zachodzą podstawy wykluczenia czy to obligatoryjne czy fakultatywne powinien niniejsze przewidzieć w dokumentach zamówienia np. w SWZ. (Art. 462 ust. 5 Pzp)
44.
Wymagania co do treści umów zawieranych przez wykonawcę z podwykonawcami w szczególności w przypadku, gdy przedmiotem zamówienia są roboty budowlane. (Art. 464 ust. 3, art. 437 Pzp)
Podsumowanie
Podsumowując, przygotowując SWZ w trybie przetargu nieograniczonego sprawdź, czy w SWZ zawarłeś powyższe postanowienia, o ile są one obligatoryjne lub też stają się obligatoryjne w związku z przyjęciem określonych założeń i korzystaniem z konkretnych rozwiązań (np. aukcji elektronicznej, podziału zamówienia na części).
Pandemia COVID-19 w sposób znaczący zdeterminowała Nasze życie społeczne, gospodarcze na przestrzeni minionych kilkunastu miesięcy zmieniając zasadniczo model pracy, komunikacji oraz edukacji. Wspomniany wyżej pandemiczny kontekst wpłynął również na działalność samorządów na wielu płaszczyznach.
O tym w jaki sposób pandemia COVID-19 wpłynęła na codzienne funkcjonowanie samorządów, a także ich plany i możliwości rozwoju rozmawiałem z profesorem Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu dr hab. Andrzejem Raszkowskim. Polecam lekturę wywiadu. Jego pełen zapis w postaci podcastu ukaże się już wkrótce na www.przetargowa.pl
Łukasz Laszczyński: Panie Profesorze, za Nami wszystkimi miesiące, które chcielibyśmy, by jak najszybciej odeszły w niepamięć. To był trudny czas zarówno na polu zawodowym, jak i osobistym, a oczywistą determinantą tego okresu była konieczność walki z zagrożeniem związanym z COVID-19. To również czas, który odcisnął swoje piętno na polskich samorządach, obnażając ich słabości. Które Pańskim zdaniem obszary związane z codziennym funkcjonowaniem samorządów okazały się najbardziej podatne na gospodarcze i społeczne skutki związane z COVID-19?
Andrzej Raszkowski: Dzień dobry, to był faktycznie trudny czas, z którym poradziliśmy sobie nadspodziewanie dobrze, chociaż ja od początku byłem umiarkowanym optymistą. Należy w tym miejscu przypomnieć, że w marcu 2020 byliśmy jako kraj w dobrej kondycji ekonomicznej. Ponadto koronawirus przerwał nam 27 lat nieprzerwanego wzrostu gospodarczego, co jest wyjątkowe w skali świata, jest to powód do satysfakcji. Na szczęście w roku 2021 wracam na ścieżkę wzrostu. Odnośnie samorządów, z pewnością poważnym wyzwaniem była zdalna obsługa klientów wewnętrznych i zewnętrznych. Z uwagi na kryzys ucierpiały finanse samorządowe, które z kolei pośrednio wpływają na poprawę jakości usług publicznych. Pozytywnym “efektem ubocznym” pandemii jest postępująca digitalizacja w sektorze publicznym. Moim zdaniem samorządy relatywnie dobrze zdały pandemiczny egzamin.
Łukasz Laszczyński: Według raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego “Polskie miasta w czasach pandemii” 79% miast badanych w ramach przygotowania ww. raportu (522 miasta) ma pod wpływem pandemii gorszą sytuację finansową, zaś 47% z nich dostrzegło pogorszenie warunków do prowadzenia biznesu w mieście. Dalej jednak w treści raportu możemy przeczytać, że 36% miast zamierza zwiększyć zadłużenie. Czy Pańskim zdaniem to dobry sposób na wychodzenie z tej trudnej sytuacji, w której znalazły się samorządu za sprawą pandemii COVID-19?
Andrzej Raszkowski: Gorsza sytuacja finansowa samorządów jest logicznym następstwem kryzysu ekonomicznego wywołanego przez pandemią, więc tutaj nie może być zaskoczenia. Należało być na to przygotowanym od samego początku. Jeśli wspomniane zwiększenie zadłużenia jest częścią szerszej, przemyślanej strategii wychodzenia z kryzysu, wtedy jest to akceptowalny sposób radzenia sobie z trudnościami. Nie jestem przeciwnikiem kredytów, które w dłuższej perspektywie mogą mieć działania stymulujące rozwój społeczno-gospodarczy przy uwzględnieniu regulacji prawnych dotyczących samorządów.
Łukasz Laszczyński:Czy Pańskim zdaniem pandemia COVID-19 nie pogłębiła i tak już istniejących problemów ze zrównoważonym rozwojem i znanymi od lat dysproporcjami między dużymi metropoliami, a średnimi i małymi miastami w Polsce? Czy te podziały nie stały się jeszcze większe?
Andrzej Raszkowski: Niestety zagrożenie pogłębiania już istniejących dysproporcji pomiędzy dużymi ośrodkami miejskimi, a małymi miastami powodowane pandemią jest realne i należy dołożyć starań, żeby zminimalizować to zjawisko. Nawet przed pandemią dysproporcje się powiększały. Temat zrównoważonego rozwoju jest jeszcze bardziej złożony, tutaj kluczowa będzie dystrybucja środków europejskich w nowej perspektywie finansowej 2021-2027, ile tych środków faktycznie trafi do mniejszych ośrodków miejskich. W zakresie zrównoważonego rozwoju, wziąwszy pod uwagę wszystkie jego wymiary, jest jeszcze sporo do zrobienia.
Partnerstwo publiczno – prywatne nadal z trudem przebija się jako sposób na realizację publicznych zadań w Polsce. Tym bardziej warte odnotowania są projekty oraz ich liderzy, którzy podejmują śmiało wyzwanie realizacji projektów w formule współpracy partnera publicznego z partnerem prywatnym w oparciu o umowę określającą podziała zadań oraz ryzyk przy realizacji publicznego przedsięwzięcia. Jednym z takich miejsc jest miasto Płock, w którym w dniu 29 kwietnia podpisano umowę na budowę aquaparku w formule PPP.
O tym właśnie projekcie, a także o tym w jaki sposób zbudowano w Płocku klimat przyjazny partnerstwu publiczno – prywatnemu rozmawiałem z Prezydentem Płocka Panem Andrzejem Nowakowskim. Zapraszam do lektury wywiadu.
Dialog z biznesem. DNA płockiego samorządu i przepis na udane PPP
Łukasz Laszczyński: Panie Prezydencie, odnoszę wrażenie, że w „DNA” samorządu, którym Pan kieruje jest wpisany dialog z biznesem, przedsiębiorcami. Tutaj chciałbym wspomnieć na okoliczność Nagrody Gospodarczej Prezydenta Miasta Płocka. Konkurs organizowany jest cyklicznie od 2013 roku, jednakże ze względu na wyzwania z jakimi przyszło się zmierzyć zarówno przedsiębiorcom, jak i władzom miasta w ostatnim czasie, zeszłoroczna edycja została przeniesiona na rok 2021. Celem tegorocznego konkursu jest uhonorowanie „Przedsiębiorcy Społecznie Zaangażowanego”, który ideę społecznej odpowiedzialności połączył z pomocą i wspieraniem walki płocczan z pandemią Covid-19. Proszę powiedzieć, jaka jest Pańska osobista recepta na dialog na linii samorząd – przedsiębiorcy.
Andrzej Nowakowski: Komunikacja na linii samorząd – przedsiębiorcy jest kwestią kluczową. Dzięki tej współpracy można osiągnąć efekt synergii i wspólnie rozwijać Płock. Nasze miasto może kojarzyć się wielu osobom głównie z największym kombinatem w branży rafineryjno-petrochemicznej w tej części Europy. Trzeba jednak wiedzieć, że działa u nas wiele dużych przedsiębiorstw, jak m.in. produkująca maszyny rolnicze spółka CNH. Firma się rozwija, kupiła jakiś czas temu grunty od miasta. Stanęła na nich kolejna hala produkcyjna, w której montowane są kombajny. W Płocku funkcjonuje także Dr. Oetker, znana firma z branży spożywczej, stocznia rzeczna, jest firma Budmat – potentat w produkcji materiałów budowlanych. Mamy w mieście też jedną z dwóch działających na świecie fabryk Levi Strauss. Wszystkie inne są franczyzami. Amerykanie zastanawiali się w pewnym momencie nad przyszłością fabryki w Płocku, ale wówczas wyszliśmy im naprzeciw. Obniżyliśmy wysokość opłat za dzierżawę terenów, które fabryka zajmuje, do symbolicznej kwoty. Uznaliśmy, że dużo większą wartością jest zachowanie miejsc pracy dla blisko tysiąca osób, które Levi Strauss w Płocku zatrudnia, niż opłaty za grunty. Dzięki temu Amerykanie nie tylko utrzymali u nas fabrykę, ale rozwijają ją, produkując nowe kolekcje i eksportując je do Europy Zachodniej. Wszystko to pokazuje, że inwestorzy czują się w Płocku dobrze i rozwijają swoje firmy. Pojawiają się również nowi przedsiębiorcy. Zwłaszcza po tym, jak zbudowaliśmy miejską obwodnicę. Teren wokół tej trasy stał się bardzo atrakcyjny dla przedsiębiorców. Niedawno prywatny inwestor kupił tu działkę, na której powstanie centrum logistyczne. Mamy też kolejnego zainteresowanego zakupem terenu. Co ciekawe, nasze zaangażowanie we współpracę z przedsiębiorcami zostało zauważone i docenione w rankingu, który od 13 lat przeprowadzają studenci z koła naukowego działającego przy Szkole Głównej Handlowej. Wcielając się w rolę potencjalnych inwestorów ocenili jakość obsługi w 674 gminach. Płock zdobył pierwsze miejsce, a nasz tegoroczny wynik był jednocześnie najlepszym rezultatem osiągniętym przez gminy w całej trzynastoletniej historii rankingu.
Budowa centrum sportowo – rekreacyjnego w Płocku w formule PPP
Łukasz Laszczyński:Nie bez przyczyny zapytałem wcześniej o komunikację na linii samorząd – przedsiębiorcy. Partnerstwo publiczno – prywatne to właśnie rodzaj takiego środowiska dialogu samorządu z biznesem. Plany i marzenia, myślę wielu nastoletnich mieszkańców Płocka stały się rzeczywistością, ponieważ 29 kwietnia 2021 roku podpisał Pan umowę na realizację centrum sportowo rekreacyjnego. Dodajmy, co najważniejsze z punktu widzenia przedmiotu Naszej rozmowy, inwestycja będzie realizowana w formule PPP. Proszę opowiedzieć coś więcej o tym projekcie. Jakie są główne założenia inwestycyjne i jak będzie wyglądało centrum po zakończeniu inwestycji i jego udostępnieniu mieszkańcom Płocka?
Andrzej Nowakowski: Nowy obiekt będzie kilkakrotnie większy od naszej największej obecnie pływalni Podolanki. Będzie się składał z części wewnętrznej i zewnętrznej. W tej pierwszej, tj. strefie basenowej będą niecki – sportowa, rekreacyjna, do nauki pływania, brodzik dla dzieci oraz plac zabaw i kilka zjeżdżalni o różnej długości i prędkości. W części wewnętrznej znajdzie się jeszcze Strefa SPA&Wellness, a więc sauny, wanny z hydromasażem i pokój relaksacyjny ze ścianką solankową. W drugim – zewnętrznym fragmencie – powstanie plac wodny. Projekt zakłada również zagospodarowanie terenu zewnętrznego wokół obiektu jak największą ilością zieleni. Będzie to miejsce spotkań, rekreacji i spędzania wolnego czasu dla całych rodzin i mieszkańców w każdym wieku. Lokalizacja przedsięwzięcia jest wynikiem konsultacji z radnymi oraz mieszkańcami, którzy oczekiwali nowych funkcji i atrakcji na swoim osiedlu. To bardzo istotne dla rewitalizacji tej części miasta, osiedle zyska nowy wizerunek. Miasto rozwija się w sposób zrównoważony, który zakłada że każda jego część – każde osiedle – będzie miało dostęp do podobnych funkcji.
Projekt pod nazwą „Budowa centrum sportowo-rekreacyjnego w Płocku” będzie realizowała spółka Warbud, wyłoniona w trwającym trzy lata postępowaniu. Jej zadaniem będzie w ciągu najbliższych 33 miesięcy, zaprojektowanie i wybudowanie parku wodnego, a następnie jego utrzymanie i eksploatacja przez 20 lat. W tym czasie miasto będzie stopniowo wykupywać wybudowane przy ul. Miodowej obiekty. Budowa płockiego parku wodnego to jeden z największych kontraktów, jaki miasto podpisało w swojej historii. Jego wartość przekracza 206 mln zł. Warto dodać, że postępowanie w trybie partnerstwa publiczno-prywatnego wraz z dokumentacją zostały przygotowane tak dobrze, że przedstawiciele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej uznali je za wzór, który należy pokazać innym miastom.
Dlaczego PPP?
Łukasz Laszczyński:Dlaczego Płock zdecydował się na realizację tego projektu akurat w formule PPP? Jakie są zalety takiej formuły realizacji zadania inwestycyjnego dla samorządu?
Andrzej Nowakowski: Formuła ta jest, moim zdaniem, przyszłością dla samorządów, zwłaszcza że w pewnym momencie mogą skończyć się środki unijne. Korzystamy z nich intensywnie póki są, ale nie na każde przedsięwzięcie można je zdobyć. Dlatego zaczęliśmy przyglądać się formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Kilka lat temu w tej formie zrealizowaliśmy nasz pierwszy projekt, dotyczący termomodernizacji budynków użyteczności publicznej, w tym m.in. placówek oświatowych. Ociepliliśmy je, odnowiliśmy elewacje, wymieniliśmy w razie potrzeby stolarkę, zmodernizowaliśmy i zautomatyzowaliśmy ogrzewanie oraz oświetlenie. Projekt bardzo się udał, przynosi realne korzyści zarówno prywatnemu partnerowi, jak i miastu. Na realizację tego przedsięwzięcia Płock nie wydał ani złotówki, a mając teraz oszczędności w zużyciu energii elektrycznej i cieplnej, mamy równocześnie środki na spłacenie prywatnego partnera. Dlatego zdecydowaliśmy się na kolejną inwestycję w formule PPP.
Największe wyzwania na drodze do udanego PPP
Łukasz Laszczyński: Co było największym wyzwaniem w całym procesie wyboru partnera prywatnego w projekcie budowy centrum sportowo – rekreacyjnego?
Andrzej Nowakowski: To zupełnie inny projekt, niż ten już zrealizowany. Mimo że mieliśmy już doświadczenia w realizacji przedsięwzięcia w formule PPP i korzystaliśmy z pomocy kancelarii prawnej, to znaleźliśmy się w nowej sytuacji. Inaczej wygląda w tym przypadku finansowanie budowy centrum sportowo-rekreacyjnego, sama budowa, a także utrzymanie i eksploatacja obiektu. Mamy za sobą trudne negocjacje z kilkoma potencjalnymi partnerami. Trudne i czasochłonne, które trwały aż trzy lata. Negocjacje zakończyły się sukcesem i wpłynęły do nas dwie oferty. Wybraliśmy lepszą.
Płock liderem w dziedzinie PPP
Łukasz Laszczyński: Chciałbym wskazać, że dzięki konsekwencji w realizacji projektów PPP Płock stał się i pozostaje liderem w tej dziedzinie. Flagowym wydarzeniem, z którego Płock może być dumny, jest organizowane przez miasto Międzynarodowe Forum Partnerstwa Publiczno – Prywatnego. W dniach 22-23 września 2020 roku odbyła się już czwarta edycja wydarzenia, tym razem z uwagi na sytuację epidemiczną w formie konferencji online. Czy może Pan Prezydent powiedzieć coś więcej na temat tego wydarzenia?
Andrzej Nowakowski: Organizujemy takie Forum, ponieważ chcemy się dzielić wiedzą i zdobywać doświadczenie od innych podmiotów. Jesteśmy otwarci na współpracę na szczeblu ministerialnym i na współpracę z innymi samorządami. Są na Forum miasta, które chcą iść naszą drogą, widząc szansę w PPP. Zapraszamy także wyspecjalizowane kancelarie prawne oraz prywatne firmy, które są lub chcą zostać partnerami sektora publicznego. Przekonujemy do PPP nieprzekonanych, a już przekonanym do tej formuły – pokazujemy najlepsze ścieżki rozwoju. Dziś jest to dla nas łatwiejsze, ale pamiętam, że kiedy zaczynaliśmy nasz pierwszy projekt, to służby państwowe bardzo długo sprawdzały, jak to przedsięwzięcie zostało przygotowywane i jak doszło do wyboru partnera. A także jak projekt był wdrażany i jakie są jego efekty. Wydaje mi się, że wzajemnie przekonaliśmy się, że partnerstwo publiczno-prywatne nie jest tak straszne, jakby mogło się wydawać. I może przynieść korzyści i dla miasta, i dla partnera, ale przede wszystkim – dla mieszkańców. Korzyści te dobitnie pokazał czas pandemii. Dziś to prywatny partner odpowiada za stopień zużycia energii w wielu szkołach, przedszkolach, na basenach. Gdy zostały one zamknięte, łatwiej i efektywniej mógł regulować ich ogrzewaniem, czy oświetleniem. Największe oszczędności, a więc i korzyści, miało w tym przypadku miasto.
Rekomendacje dla samorządów w dziedzinie PPP
Łukasz Laszczyński:Co Pan, jako Prezydent Miasta Płocka, chciałbym wskazać swoim Koleżankom i Kolegom samorządowcom w charakterze rekomendacji realizacji inwestycji w formule PPP? Warto, ponieważ? Warto zawsze? Warto w wybranych okolicznościach? Należy uważać na?
Andrzej Nowakowski: Mogę się odwołać do tych dwóch przykładów, o których mówiliśmy. W przypadku termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej racjonalnie gospodarujemy energią, mamy oszczędności i zmodernizowane obiekty. Czego chcieć więcej? W przypadku partnerstwa publiczno-prywatnego dotyczącego centrum sportowo-rekreacyjnego, również jest wiele korzyści. Partner zbuduje nam nowy obiekt, będzie utrzymywać go i eksploatować przez 20 lat. My tylko musimy inwestycję rok po roku spłacać. Jednak sytuacja finansowa Płocka jest dobra i nie będzie to duże obciążenie. Ważne jest, że spłaty centrum sportowo-rekreacyjnego nie są traktowane jako zadłużenie miasta. Podejrzewam, że w przypadku tak dużej inwestycji realizowanej przez miasto samodzielnie, pewnie musielibyśmy zaciągnąć jakieś zobowiązania. Nasz skarbnik przygotował tak dobrą konstrukcję finansową tego partnerstwa, że podniosły się nam ratingi. Innym samorządowcom radziłbym nie obawiać się partnerstwa publiczno-prywatnego. Proszę jedynie pamiętać, że bardzo ważna jest dobra, doświadczona obsługa prawna. Tylko raz zrezygnowaliśmy z przedsięwzięcia w tej formule i raz wycofaliśmy się z przygotowań. Chcieliśmy zmodernizować oświetlenie uliczne, odnowić je kompleksowo, unowocześnić i osiągnąć oszczędności, które tę modernizację pozwolą sfinansować. Zrezygnowaliśmy z tego powodu, że część infrastruktury oświetleniowej w Płocku nie należy do miasta.
Zamówienia publiczne od dawien dawna trapi poważna choroba. Jest nią niska konkurencyjność w prowadzonych przez Zamawiających postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. Nadzieje na zmianę tego stanu rzeczy ponosi w pewnym sensie nowa ustawa Prawo zamówień publicznych, jednak naszym zdaniem klucz do większej konkurencyjności w zamówieniach publicznych leży zdecydowanie gdzie indziej.
Dlaczego konkurencyjność w zamówieniach publicznych jest tak ważna? Jak zapewnić większą konkurencyjność prowadzonych postępowań?
Postanowiliśmy przeanalizować statystyki o przetargach w Polsce i porównać je z tymi na platformazakupowa.pl.
Poprzednie nasze wyliczenia nie obejmowały pełnych lat, a od teraz postanowiliśmy analizować je w cyklach rocznych. Gdyby czytelnicy chcieli zapoznać się z archiwalnymi statystykami, to są one dostępne pod linkiem.
Większa ilość ofert w przetargach to większa konkurencyjność i lepsze ceny dla Zamawiających.
Wzięliśmy pod lupę przetargi w Polsce analizując 2019 oraz 2020 i widać, iż udało się odwrócić bardzo zły trend w zamówieniach publicznych. Mamy odbicie i z roku na rok zwiększa się ilość ofert w przetargach, co jest bardzo dobrą wiadomością! Dokładne wyliczenia znajdują się poniżej:
W ostatnich dwóch latach średnia ilość ofert w przetargu wyniosła 2,42 w 2019, a w 2020 2,7, co jest bardzo dobrą wiadomością.
Jak wygląda statystyka dotycząca składanych ofert na www.platformazakupowa.pl? Jak pokazują wyniki pomimo, że wyniki zaczynają się wyrównywać, to jednak na platforazakupowa.pl ofert w 2020 było o 43% więcej.
Zapytaliśmy Dominikę Sęk, lidera Centrum Wsparcia Klienta o komentarz:
“Patrząc na statystyki zaczęliśmy zastanawiać się, skąd utrzymująca się zwiększona ilość ofert składanych za pośrednictwem naszej platformy. Powodów znaleźliśmy kilka, zaczynając od najbardziej oczywistego – najprostszy proces złożenia oferty. Składając ofertę za pośrednictwem naszej platformy Wykonawcy nie muszą się nawet logować czy zakładać konta, co sprawia że chętnie korzystają z naszej platformy. Dodatkowo dokładamy wszelkich starań, aby pomóc Wykonawcy znaleźć odpowiedzi na nurtujące go pytania na każdym etapie składania oferty, również na etapie przygotowania dokumentów. Sukces, bo tak możemy określić te statystyki, tkwi w profesjonalnym podejściu i prostocie systemu”.
Pierwsze doświadczenie w KIO
Chcielibyśmy w dalszym ciągu nie mieć takiego doświadczenia, ale niestety w lipcu 2020 pojawiło się pierwsze w historii istnienia firmy odwołanie do KIO z tytułu błędu systemu. Stało się to dokładnie 21 miesięcy od wprowadzenia obowiązkowej elektronizacji przetargów unijnych. KIO rozstrzygnęło sprawę na korzyść naszą i Zamawiającego, ale o braku doświadczenia niestety mówić już nie możemy.
Jedno odwołanie bez podania liczby wszystkich postępowań nic nie mówi, dlatego postanowiliśmy odnieść to do całkowitej ilości postępowań przetargowych w tym okresie:
Biorąc pod uwagę, że w okresie 24 miesięcy na platformazakupowa.pl przeprowadzono łącznie 55 394 postępowań. Biorąc pod uwagę, że średnia ilość ofert w tym okresie wyniosła 4,22 oznacza to, że w tym okresie złożono 233 762 ofert. Jeżeli z tytułu źle działającego systemu złożono tylko jedno odwołanie to wynik ten jest bardzo korzystny i pokazuje przewagi komercyjnego rozwiązania. Zdajemy sobie sprawę, że nie każdy błąd kończy się odwołaniem, ale zważywszy nawet na ten argument to i tak jest to dowód na profesjonalizację platformazakupowa.pl.
